ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Προσωρινή σύνταξη: ποιους αφορά, πότε καταβάλλεται, ποια είναι τα χορηγούμενα ποσά

Aπό την Επιστημονική Ομάδα Compass – Απόστολος Γκούνης & Συνεργάτες

Η προσωρινή σύνταξη εκδίδεται βάσει του άρθρου 29 του ν.4387/2016 εντός χρονικού διαστήματος 2 μηνών από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
Η προθεσμία αυτή ισχύει και στις περιπτώσεις όπου υφίσταται χρόνος διαδοχικής ασφάλισης στους εντασσόμενους στον ΕΦΚΑ φορείς.

Kαταβάλλεται κατά απόλυτη προτεραιότητα στους δικαιούχους που είναι άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και στους γονείς και νόμιμους κηδεμόνες που προστατεύουν άτομα με αναπηρία ή για όσους συνταξιοδοτούνται με βάση τις διατάξεις του ν.612/1977 είτε με βάση διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτές και ισχύουν κάθε φορά ή με βάση διατάξεις που αναφέρονται στα πρόσωπα του τετάρτου εδαφίου της περίπτωσης α’ της παραγράφου 1 των άρθρων 1 και 26 του Π.δ. 169/2007 (Α 210) είτε με βάση τις διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτές, όπως ισχύουν κάθε φορά.

Αντιστοιχεί στο 50% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών, επί των οποίων υπήρχε υποχρέωση καταβολής εισφορών για κύρια σύνταξη κατά τους δώδεκα (12) μήνες ασφάλισης που προηγούνται του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης. Ο μέσος όρος αυτός υπολογίζεται ως το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου των μηνιαίων αποδοχών δια του 12.

Το ποσό σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να είναι μικρότερο του ποσού της Εθνικής σύνταξης που αντιστοιχεί σε 20 έτη ασφάλισης, ούτε και να υπερβαίνει το διπλάσιο αυτής, όπως διαμορφώνεται κάθε φορά.
Συγκεκριμένα, όπως ορίζεται στην παράγραφο 6 του άρθρου 7 του ν.4387/2016, η εθνική σύνταξη διαμορφώνεται στο ποσό των 384 ευρώ για 20 έτη ασφάλισης και ως εκ τούτου η καταβαλλόμενη προσωρινή σύνταξη θα κυμαίνεται από 384 ευρώ έως 768 ευρώ.

Διευκρινίζεται ότι το ως άνω ανώτατο και κατώτατο όριο προσωρινής σύνταξης αφορά περιπτώσεις λήψης πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος ή αναπηρίας.

Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δικαιούται μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος, το ανώτατο και κατώτατο όριο μειώνεται ανάλογα βάσει των προβλεπόμενων κατά περίπτωση ποσοστών μείωσης.

Συνεπώς, σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος τα ποσά των 384 ευρώ και 768 ευρώ μειώνονται κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται για τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης.

Στις περιπτώσεις αιτήσεων για συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας το ποσό της προσωρινής σύνταξης διαμορφώνεται κατ’ αντιστοιχία με τα ποσοστά της παρ. 2 του άρθρου 27 του νόμου. Συνεπώς, σε συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως 79,99%, δεδομένου ότι πρόκειται να λάβουν το 75% της Εθνικής σύνταξης, αντίστοιχα θα χορηγείται το 75% της προσωρινής σύνταξης που προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Σε συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας από 50% έως και 69,99%, δεδομένου ότι πρόκειται να λάβουν το 50% της Εθνικής σύνταξης, αντίστοιχα θα χορηγείται το 50% της προσωρινής σύνταξης που προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω.

Για την εφαρμογή της ανωτέρω ρύθμισης θα πρέπει να προκύπτει αποδεδειγμένα αναπηρία τουλάχιστον 50%.
Ομοίως, στις περιπτώσεις υποβολής αίτησης για συνταξιοδότηση λόγω θανάτου, όπου η προσωρινή σύνταξη καθορίζεται στο ποσοστό 50 % της προκύπτουσας προσωρινής σύνταξης το ποσό επιμερίζεται μεταξύ των δικαιοδόχων σύμφωνα με τα προβλεπόμενα ποσοστά επιμερισμού της σύνταξης. Το κατώτατο και ανώτατο όριο της προσωρινής σύνταξης διαμορφώνεται σε 192 ευρώ και 384 ευρώ αντίστοιχα.

Η προσωρινή σύνταξη χορηγείται από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, εκτός αν ο αιτών δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την καταβολή προσωρινής σύνταξης. Μετά την έκδοση της οριστικής απόφασης συνταξιοδότησης τα καταβληθέντα ποσά προσωρινής σύνταξης συμψηφίζονται με τις διαφορές που τυχόν προκύπτουν βάσει του ποσού σύνταξης που θα διαμορφωθεί στην απόφαση οριστικής σύνταξης.

Σε περίπτωση που μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών προς έκδοση οριστικής σύνταξης διαπιστωθεί ότι δεν πληρούνται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, τα ποσά προσωρινής σύνταξης που εισπράχθηκαν αναζητούνται ως αχρεωστήτως καταβληθέντα, χωρίς προσαύξηση σε περίπτωση που δεν προκύπτει υπαιτιότητα του ασφαλισμένου και εντόκως, με επιτόκιο 3%, σε περίπτωση που προκύπτει υπαιτιότητά του, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 103 του ν.4387/2016 σε συνδυασμό με το άρθρο 95 παρ. 2 του ανωτέρω νόμου.

Προσωρινή σύνταξη δεν χορηγείται, εφόσον συντρέχουν οι εξής λόγοι: 
α) Όταν ο ασφαλισμένος δηλώνει γραπτώς κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης ότι δεν επιθυμεί την έκδοση προσωρινής σύνταξης.
β) Όταν δεν πληρούνται οι κατά περίπτωση νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (πχ όρια ηλικίας, απαιτούμενες κατά περίπτωση χρονικές προϋποθέσεις).
Οι ασφαλισμένοι που αιτούνται την έκδοση προσωρινής σύνταξης θα πρέπει να συνυποβάλλουν με τα σχετικά δικαιολογητικά και υπεύθυνη Δήλωση του άρθρου 8 του ν.1599/1986 ότι πληρούνται οι τιθέμενες προϋποθέσεις για τη χορήγηση σύνταξης, π.χ. χρόνος ασφάλισης, μη ύπαρξης οφειλής που υπερβαίνει το προβλεπόμενο από το άρθρο 43 του ν.3996/2011 ανώτατο όριο, τη λήψη ή μη άλλης οριστικής ή προσωρινής σύνταξης για την ίδια αιτία, κ.λπ..
Επιπλέον, οι ασφαλισμένοι με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης οφείλουν, πέραν των ανωτέρω στην Υπεύθυνη Δήλωση, να προσδιορίζουν τα Ταμεία στα οποία έχουν διαδοχικά χρόνο ασφάλισης, τυχόν χρόνο παράλληλης ασφάλισης, το Ταμείο στο οποίο έχουν τυχόν οφειλές καθώς και το ύψος αυτών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Υ.Α. Φ.1500/οικ.9696/195/08.08.2014 (2441 Β’).
γ) Όταν οι ασφαλισμένοι δεν έχουν καταθέσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
δ) Όταν λαμβάνεται ταυτόχρονα και άλλη κύρια σύνταξη για την ίδια αιτία (οριστική ή προσωρινή), ή έχει υποβληθεί αίτηση συνταξιοδότησης με αίτημα τη χορήγηση προσωρινής σύνταξης. Συνεπώς, δεν είναι δυνατή η καταβολή προσωρινής σύνταξης στον συνταξιούχο λόγω γήρατος σε περίπτωση που λαμβάνει ή πρόκειται να λάβει άλλη σύνταξη λόγω γήρατος (οριστική ή προσωρινή), ενώ μπορεί να χορηγηθεί προσωρινή σύνταξη λόγω γήρατος στον συνταξιούχο που λαμβάνει σύνταξη λόγω αναπηρίας ή θανάτου.
ε. Όταν ο ασφαλισμένος κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης δεν έχει διακόψει την οποιαδήποτε εργασία του. Σε περίπτωση που αναληφθεί εκ νέου εργασία μετά την αίτηση για προσωρινή σύνταξη ή μετά τη χορήγηση προσωρινής σύνταξης, διακόπτεται η καταβολή της προσωρινής σύνταξης.
Συνεπώς, οι ασφαλισμένοι κατά την υποβολή αιτήματος για χορήγηση προσωρινής σύνταξης θα πρέπει να δηλώνουν στην Υπεύθυνη Δήλωση ότι θα γνωρίσουν στον φορέα τυχόν ανάληψη επαγγελματικής δραστηριότητας. Εάν ο ασφαλισμένος αναλάβει εκ νέου εργασία χωρίς να υποβάλει σχετική δήλωση στο φορέα, τα ποσά προσωρινής σύνταξης που έχουν καταβληθεί μετά την ανάληψη της επαγγελματικής δραστηριότητας αναζητούνται ως αχρεωστήτως καταβληθέντα σύμφωνα με τα ανωτέρω.
στ. Όταν είναι απαραίτητη η προηγούμενη αναγνώριση χρόνων ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων. Εκδίδεται παρόλα αυτά απόφαση προσωρινής συνταξιοδότησης εφόσον, μετά από σχετική αίτηση του ενδιαφερομένου, εκδοθεί η σχετική απόφαση αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης, ακόμα κι αν η εξόφληση του ποσού γίνεται τμηματικά με παρακράτηση από τη σύνταξη.

Σημειώνουμε ότι εάν η εξόφληση της αναγνώρισης γίνεται τμηματικά, το ποσό της μηνιαίας δόσης που προκύπτει σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περίπτωση γ της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν.4387/2016 παρακρατείται κάθε μήνα από την προσωρινή σύνταξη.

Επισημαίνεται ότι σε καμία περίπτωση το ποσό της προσωρινής σύνταξης που καταβάλλεται στον δικαιούχο δεν μπορεί να υπολείπεται, ακόμα και μετά την αφαίρεση της μηνιαίας δόσης της εξαγοράς, του μισού που προκύπτει από τα ανωτέρω.
ζ. Όταν υπάρχουν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές, οι οποίες υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα από το άρθρο 43 του ν.3996/2011 ποσά.

Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος καταβάλλει το ποσό της οφειλής που υπερβαίνει τα ανωτέρω όρια εντός της προβλεπόμενης από το άρθρο 6 του π.δ. 258/1983 δίμηνης προθεσμίας, τότε η συνταξιοδότηση αρχίζει σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων. Εάν παρέλθει η ως άνω δίμηνη προθεσμία, ο ασφαλισμένος θα πρέπει να επανέλθει με νέα αίτησή του, οπότε και το αίτημά του επανεξετάζεται με βάση τη δεύτερη αίτησή του.

Σημειώνουμε ότι σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος, εκτός από οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές, έχει οφειλή από αναγνώριση χρόνου ασφάλισης, αθροιστικά οι οφειλές δεν μπορεί να υπερβαίνουν το ανώτατο ποσό οφειλής, όπως διαμορφώνονται ανά φορέα.
Όμως το ποσό της οφειλής από ασφαλιστικές εισφορές, επιμεριζόμενο σε μηνιαίες δόσεις σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, παρακρατείται από το ποσό της οριστικής σύνταξης και όχι από την προσωρινή σύνταξη.


Απόστολος Γκούνης Οικονομολόγος
Χαράλαμπος Κιαγιάς Σύμβουλος Κοινωνικής Ασφάλισης

 

 

 

 

https://www.compassgroup.gr/
THΛΕΦΩΝΟ: 27210 80220

Προσωρινή σύνταξη: ποιους αφορά, πότε καταβάλλεται, ποια είναι τα χορηγούμενα ποσά
To Top