Η ανέγερση του κτηρίου των Σχολών Παπαφλέσσα είναι έργο του Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσοστόμου Δασκαλάκη σε συνεργασία με τον Δήμο Καλαμάτας και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο.
Τις ημέρες αυτές γίνεται λόγος για την χρήση του υπό εγκατάλειψη κτηρίου των πάλαι ποτέ Σχολών Παπαφλέσσα στην Καλαμάτα. Διεκδικητές για την χρήση το Επιμελητήριο Μεσσηνίας και ο Δήμος Καλαμάτας.
Η ιστορική διαδρομή των Σχολών αυτών και ιδιαιτέρως η ανέγερση και ο εξοπλισμός τους αποτελεί πρωτοβουλία και έργο του τότε Μητροπολίτου Μεσσηνίας Χρυσοστόμου Δασκαλάκη και δευτερευόντως του Δήμου Καλαμάτας και του τότε ονομαζομένου Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Μεσσηνίας.
Ελάχιστοι αναφέρουν τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισε ο Χρυσόστομος Δασκαλάκης για τις Σχολές αυτές και έτσι για μιαν ακόμη φορά επιβεβαιώνονται οι συνήθεις πρακτικές εξοβελισμού της δράσεως της Ορθοδόξου Εκκλησιαστικής Συνάξεως στην αναμόρφωση αυτού του τόπου, μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο.
Ας δούμε όμως τα γεγονότα της ιδρύσεως και κατασκευής των Σχολών αυτών, όσο επιτρέπει ο χώρος ενός άρθρου. Αν και θα έπρεπε να υπάρξει διεπιστημονική προσέγγιση για το ιδιοκτησιακό καθεστώς αυτών.
Ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος Δασκαλάκης προΐσταται της εν Μεσσηνία Εκκλησίας απὸ το 1945 έως το 1961, σε δύσκολες και μεταβατικές εποχές γιὰ τὴν ελληνική κοινωνία.
Ο Δασκαλάκης με την προσωπικότητά του, τις ενέργειές του, το έργο του κατόρθωσε να επηρεάσει και να επισκιάσει κάθε πολιτική μορφή στην Μεσσηνία και να αναδειχθεί ο κορυφαίος άνδρας- αναμορφωτής τής εποχής του. Δεν υπέταξε την εκκλησιαστική κοινότητα στις κάθε είδους αρπακτικές διαθέσεις εκάστου κομματάρχου της εποχής, αλλά, όπως μαρτυρούν τα έργα του, τούς « χρησιμοποίησε » όλους για να δημιουργήσει τις συνθήκες εκείνες που επέτρεπαν στο ταλαιπωρημένο ποίμνιό του να ζήσει εν ελευθερία. Δεν υπέταξε την Εκκλησία στην πολιτεία σε μία εποχή που πολλοὶ Ιεράρχες επεδίωκαν τον εγκλωβισμό της στην ασφυκτική, συμφεροντολογική κρατική αγκάλη.
Ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος Δασκαλάκης κατόρθωσε να αναδείξει την Εκκλησία ως τον παράγοντα εκείνον που διαμορφώνει το κοινωνικό γίγνεσθαι, χωρίς ακρότητες και μικροπολιτικά συμφέροντα. Τούτο φαίνεται από τὴν αγάπη και την εμπιστοσύνη που τού έδειχνε ο λαός τής Μεσσηνίας ανεξαρτήτως κομματικών πεποιθήσεων, αλλά και από την θύμηση που μέχρι τις ημέρες μας διατηρεί ο Μεσσηνιακός λαός.
Στην δύσκολη εποχή τής ανασυγκροτήσεως τής Ελλάδος μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο υπήρξε ο δημιουργός πολλών φιλανθρωπικών ιδρυμάτων και έδωσε όλον του τον εαυτό για την πρόνοια, περίθαλψη και την, με κάθε τρόπο, βοήθεια στο δοκιμασμένο ποίμνιό του.
Το 1951 έγινε η θεμελίωση της Επαγγελματικής Σχολής «Παπαφλέσσα», που ξεκίνησε την υποτυπώδη λειτουργία της προ ολίγων ετών από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο, όπως αναφέρει στον κατά την θεμελίωση λόγο του ο Χρυσόστομος Δασκαλάκης ως Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Σχολής και ευχαριστεί την « μεγάλη » Δημοκρατία των Η.Π.Α. για τις υπηρεσίες που προσφέρει για την ανοικοδόμηση της Σχολής καθώς και τους παρόντας εκπροσώπους αυτής. Επίσης ευχαριστεί και τον Δήμο Καλαμών για την αγορά του οικοπέδου.
Το κτήριο στην συνέχεια κατασκευάσθηκε με κεφάλαια απὸ το Σχέδιο Μάρσαλ και με χρηματοδότηση απὸ την Μητρόπολη Μεσσηνίας όπως καταγράφεται στο βιβλίο πράξεων του Μητροπολιτικού Συμβουλίου.
Στις 21 Ιουλίου 1952 το Μητροπολιτικό Συμβούλιο ενέκρινε πίστωση 50.000 δρχ., για την ενίσχυση του έργου ανεγέρσεως των Σχολών Παπαφλέσσα, εκ του προϋπολογισμού των Ι. Ναών α) Αγ. Γεωργίου Μηλίτσης. β) Αγ. Κωνσταντίνου Κωνσταντίνων 70.000 δρχ.) γ) Τριῶν Ιεραρχών Μεσσήνης 100.000 δρχ. δ) Αγ. Νικολάου Καλαμάτας 100.000 δρχ. ε) Αγ. Βασιλείου Βελανιδιᾶς 50.000 δρχ. καὶ στ) Αγ. Παρασκευής Δασοχωρίου 50.000 δρχ. Ακολούθησαν και άλλες παρόμοιες χρηματοδοτήσεις από τις εν Μεσσηνία ενοριακές συνάξεις.
Σε λιγότερο από ένα έτος στις 4 Νοεμβρίου 1952 τελέσθηκαν τα εγκαίνια της Σχολής Τεχνών και Επαγγελμάτων « Ο Παπαφλέσσας ». Παρέστησαν ο τότε υπηρεσιακός πρωθυπουργός Δημ. Κιουσόπουλος, ο Μεσσήνιος Υπουργός Προεδρίας και Εργασίας Μιχ. Στασινόπουλος, ο οποίος εξήρε την ιδιωτική πρωτοβουλία, συνεχάρη τον εμπνευστή τού έργου Μητροπολίτη Χρυσόστομο. Ο εκπρόσωπος της Αμερικανικής Αποστολής κ. Χορμπερ επαίνεσε και συνεχάρη τον Σεβασμιώτατο.
Κατὰ τον πανηγυρικό του λόγο ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος ανέφερε μεταξύ πολλών άλλων : « Η προ ολίγων ετών ιδρυθείσα προνοία του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου μικρά Επαγγελματική Σχολή εχρησίμευσε ως απαρχή ωραίας προσπαθείας δια να εξελιχθή εις μεγαλειώδες ίδρυμα εις το οποίον η νεολαία τής πόλεως και της υπαίθρου η έχουσα κλίσιν προς τας τέχνας, θα διδάσκεται συστηματικά δια να καταστή παράγων εις τον επαγγελματικόν βίον τού τόπου μας. Το κέρδος το ηθικόν και το επαγγελματικόν και δια τους νέους μας και δια την κοινωνίαν μας θα είναι μέγα. Δια τοὺς νέους μας διότι μετὰ την αποπεράτωσιν των σπουδών των εν τη Σχολή ταύτη θα εξέλθουν εις την κοινωνίαν μας με τας γνώσεις τας απαραίτητας διὰ να εργασθούν εις αυτήν ως ειδικευόμενοι και περιζήτητοι τεχνίται, οπλισμένοι με τα εφόδια και τα μέσα που χρειάζονται και με επαγγελματικήν συνείδησιν…διὰ την κοινωνίαν το κέρδος επίσης μέγα διότι και σημαντικούς και ειδικευμένους τεχνίτας, θ’ αποκτήσῃ, αλλά προπαντός συνειδητούς επαγγελματίας…».
Αναφέρει ο Χρυσόστομος στον λόγο του ότι το οικόπεδο αγοράστηκε από τοπικούς πόρους με τους οποίους ανηγέρθη ο πρώτος όροφος και αγοράστηκε ο απαραίτητος για την έναρξη εξοπλισμός. Οι τοπικοί αυτοί πόροι προήλθαν από τον Δήμο Καλαμάτας, τους Ιερούς Ναούς της Μητροπόλεως Μεσσηνίας, την Εθνική Τράπεζα και από διάφορες μικροδωρεές.
Από την εγκριθείσα από το Σχέδιο Μάρσαλ βοήθεια ύψους 30.0000 δολλαρίων ο Μητροπολίτης μέχρι τον Νοέμβριο 1952 έλαβε 13.500 δολλάρια και διαχειρίστηκε, τα οποία διετέθησαν για το ξυλουργικό εργοστάσιο της Σχολής.
Τελικά η Σχολή ολοκληρώνεται μετά το 1953 διότι ο MUTUAL SECURITY AGENCY SPECIAL MISSION TO GREEGE FOR ECONOMIC COOPERATION απευθύνει στον Χρυσόστομο στις 14 Αυγούστου 1953 συγχαρητήριο επιστολή τονίζοντας : « ότι η Επαγγελματική Σχολή των Καλαμών θα λειτουργήση λίαν επιτυχώς εντός βραχυτάτου διαστήματος».
Στις 13 Νοεμβρίου 1955, το Δημοτικό Συμβούλιο Καλαμάτας ετίμησε τον Μητροπολίτη Μεσσηνίας. Κατά την πανηγυρική συνεδρία στο Δημοτικό Συμβούλιο ο Δήμαρχος Παν. Καίσαρης είπε μεταξύ άλλων: «…Έργον του Σεβασμιωτάτου είναι ο Εθνικός Παιδικός Σταθμός, το Βρεφοκομείον, το Ορφανοτροφείον Θηλέων… το Νηπιοτροφείον Μεσσήνης … το Σανατόριον του Προφήτου Ηλία, το Νοσοκομείον Πύλου… Ιδρύματα σωτηρίας των πασχόντων και ασθενών Μεσσηνίων… το Μουσείον και η Ιστορική Πινακοθήκη τής πόλεως, η Επαγγελματική Σχολὴ «Παπαφλέσσας», τὸ Ανώτερον Εκκλησιαστικόν Φροντιστήριον και η Οικοκυρική Σχολὴ Κορώνης…». Επίσης για όλα αυτά και για πολλά άλλα τιμήθηκε από τα Επιμελητήρια : Εμπορικό, Βιομηχανικό, Επαγγελματικό, Βιοτεχνικό και από πολλούς φορείς τής πόλεως.
Ο Δασκαλάκης συνεχίζει να εκδηλώνει την αγάπη του εμπράκτως προς τις Σχολές Παπαφλέσσα και απὸ τις 21 Φεβρουαρίου 1961 καθιέρωσε τὴν δωρεάν παροχὴ γεύματος σε όλους τοὺς προερχομένους απὸ την επαρχία, μαθητές των Σχολών «Παπαφλέσσας».
Αν θα μπορούσε κανείς να ερμηνεύσει την θέληση του Αναμορφωτού της Μεσσηνίας μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο και Ιδρυτού τών Επαγγελματικών Σχολών « Ο Παπαφλέσσας » Μητροπολίτου Μεσσηνίας Χρυσοστόμου Δασκαλάκη σχετικά με την χρήση σήμερα του κτηρίου των Σχολών αυτών, τότε συμφώνως με το φιλανθρωπικό του έργο σίγουρα θα έδινε την ευχή του για την στέγαση Ειδικού Σχολείου για μαθητές με ξεχωριστές ικανότητες.
Του Ιωάννου Π. Μπουγά
Διδάκτορος Νεωτέρας Ελληνικής Ιστορίας- Θεολόγου
