Εθνικό Ιστορικό Μουσείο: "Ο Επιτάφιος Θρήνος, γνωστός και ως τα εγκώμια ή μεγαλυνάρια του Όρθρου του Μεγάλου Σαββάτου, αποτελείται από μία μακρά σειρά προσόμοιων τροπαρίων σε τρεις στάσεις (μέρη).
Ψάλλεται το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής και σχετίζεται με την ταφή του Ιησού και την κάθοδο της ψυχής στα σκοτεινά βασίλεια του Άδη. Το εγκώμιο της τρίτης στάσης, ευρύτερα γνωστό με τους εναρκτήριους στίχους του («Αἱ γενεαί πᾶσαι») είναι ένας από τους πλέον διαδεδομένους ύμνους της ορθόδοξης βυζαντινής υμνογραφίας. Περιλαμβάνει τον λιτό, αλλά βαθιά συγκινητικό, θρήνο της Παναγίας για τον επίγειο θάνατο του γιού της, με το περίφημο «Ὢ γλυκύ μου ἔαρ» να αποτελεί ίσως τον πιο διαδεδομένο στίχο της ορθόδοξης υμνογραφίας, μετά το «Χριστός Ανέστη».
Ο χαρακτηρισμός «έαρ» για τον Ιησού από τη Μητέρα του παραπέμπει σε πανάρχαιους συμβολισμούς που σχετίζονται με την έλευση της άνοιξης στη φύση, την αναγέννηση και την αναζωογόνηση και μεταπηδούν δημιουργικά από τους αρχαιοελληνικούς μύθους, όπως εκείνος της Περσεφόνης, στην ορθόδοξη παράδοση".
φωτό: "Ο Επιτάφιος Θρήνος", λεπτομέρεια από αντιμήνσιο, του Άνθιμου Πελοποννήσιου, 1847 (. Συλλογή Ιστοτύπων ΕΙΜ.
