Τι αναφέρει ο Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου Φιλολόγων του ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Πελοποννήσου, Ιωάννης Σόλαρης
Κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά 2021-2022 πραγματοποιήθηκε το πανελλήνιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Ενεργώ ως Πολίτης» στο 1ο Γυμνάσιο Μεσσήνης και στο 5ο Γενικό Λύκειο Καλαμάτας. Τα δύο αυτά σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εκπροσώπησαν την Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας καθώς και όλη την Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Το πρόγραμμα αυτό, που για φέτος εφαρμόζεται πιλοτικά, υλοποιείται από το Ίδρυμα Λαμπράκη και σκοπό έχει να συνδράμει στη διαμόρφωση μαθητών-τριών ως ενεργών πολιτών και την ανάπτυξη μεταξύ άλλων της κριτικής σκέψης, της ευελιξίας και της κατανόησης της ατομικής και συλλογικής ευθύνης, μέσα από την προσέγγιση θεμάτων που συνδέονται με τη ζωή στην κοινότητα και με διαδικασίες διερευνητικής και βιωματικής μάθησης.
Για την εφαρμογή του προγράμματος προηγήθηκαν επιμορφωτικές συναντήσεις οι οποίες υλοποιήθηκαν διαδικτυακά με τους εκπαιδευτές του ιδρύματος Λαμπράκη και αφορούσαν σε εργαστηριακές ασκήσεις προσομοίωσης του εν λόγω προγράμματος.
Οι εκπαιδευτικοί του 1ου Γυμνασίου Μεσσήνης που ανέλαβαν να καθοδηγήσουν τους-τις μαθητές-τριες της Α΄ Τάξης Γυμνασίου και του τμήματος Ένταξης της Β΄ Γυμνασίου είναι οι εξής: Σταθοπούλου Ελισάβετ, Κορομηλά Ευαγγελία, Λιάσκος Στέφανος και Μακροπούλου Γεωργία.
Οι εκπαιδευτικοί του 5ου Γενικού Λυκείου Καλαμάτας που συμμετείχαν είναι οι εξής: Σερεμετάκης Γεώργιος, Καλογεροπούλου Αγγελική, Κακλή Άννα Μαρία, Παπαθανασοπούλου Γεωργία και Δημητρακοπούλου Αναστασία. Εφάρμοσαν το πρόγραμμα μέσα στη σχολική τάξη (τμήματα Α2,Α3,Α4,Β1,Γ3) και εντός του ωρολογίου προγράμματος, δεδομένου ότι οι θεματικές του προγράμματος ταυτίζονται με το αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας αρκετών μαθημάτων.
Το πρόγραμμα αφορούσε σε δραστηριότητες που έχουν ταξινομηθεί σε έξι θεματικές ενότητες: 1.Η ταυτότητα , 2.Η συνύπαρξη 3.Ενεργός πολίτης, το παιδί πολίτης 4.Κανόνες και δίκαιο 5.Τι στ’ αλήθεια συμβαίνει; 6. Ας κάνουμε κάτι, τοπικά και παγκόσμια. Όλες οι δραστηριότητες υποστηρίζουν την καλλιέργεια δεξιοτήτων του ενεργού πολίτη.
Οι μαθητές-τριες εκπαιδεύτηκαν και εμβάθυναν σε έννοιες και αξίες σχετικές με τη ζωή στην κοινότητα, τη συμμετοχή στη δημοκρατία και στη δημόσια πολιτική (ως πολίτης), την τοποθέτηση και δράση με προστιθέμενη αξία, την ατομική ευθύνη, τον αλληλοσεβασμό και συνύπαρξη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον εντοπισμό προβλημάτων και τη διαμόρφωση στρατηγικής και προτάσεων για την επίλυσή τους, την έγκυρη ενημέρωση – αναζήτηση πληροφορίας και έγκυρη τοποθέτηση, την κατανόηση και οπτική του ευρύτερου πλαισίου ενός θέματος («μεγάλη εικόνα») και τις μορφές δημόσιας τοποθέτησης και διεκδίκησης κ.ά.
Πρόσθετα, οι μαθητές-τριες συζήτησαν, ερεύνησαν, αξιολόγησαν, εντόπισαν προβλήματα, έθεσαν στόχους, συνεργάστηκαν αποτελεσματικά, αναστοχάστηκαν, τοποθετήθηκαν με επιχειρήματα, αναζήτησαν και πρότειναν λύσεις, ανέλαβαν δράση και αποτίμησαν θετικά τις δραστηριότητες στις οποίες συμμετείχαν. Τους δόθηκε η ευκαιρία είτε ατομικά είτε ομαδικά να εμβαθύνουν στην έννοια της ενεργού πολιτειότητας, να καλλιεργήσουν κοινωνικές δεξιότητες συνεργασίας και επικοινωνίας διά ζώσης και να εξοικειωθούν με πρακτικές που αρμόζουν σε μια δημοκρατική και πολυπολιτισμική κοινωνία. Με ενδιαφέροντα και εύληπτο λοιπόν τρόπο μπόρεσαν να συνειδητοποιήσουν πώς διαμορφώνεται ο ενεργός πολίτης και όχι μόνο πώς δρα.
Ενεργός πολιτειότητα είναι «η συμμετοχή στην κοινωνική ζωή, στην κοινότητα και/ή στην πολιτική ζωή⋅ χαρακτηρίζεται από αμοιβαίο σεβασμό και έλλειψη βίας και σύνδεση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία». (Active Citizenship for Democracy European Commission’s Centre for Research on Lifelong Learning)
