ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Ελιά Καλαμών: 200 εκατ. ευρώ εισρέουν στη χώρα ετησίως

"Να αποκατασταθεί η αδικία με το ΠΟΠ" πιέζει για επέκταση ο ΔΟΕΠΕΛ - "Στην Αιτωλοακαρνανία η μεγαλύτερη παραγωγή"-"Δεν εννοεί να διορθώσει το λάθος η Δημόσια Διοίκηση" υποστηρίζει ο ΔΟΕΠΕΛ και κάνει λόγο για "ιδεοληπτική προσέγγιση και αβελτηρία"

Με την έναρξη της νέας χρονιάς τα επιχειρηματικά συμφέροντα άλλων Νομών, φέρνουν στο προσκήνιο το μέγα θέμα της ΠΟΠ Ελιάς Καλαμών, που αντί να έχει εκμεταλλευτεί σε όλη του τη δυναμική - ως ένα από τα πιο δυνατά brand name η Μεσσηνία, με λάθη και παραλείψεις στο παρελθόν, τώρα διερχόμαστε μια αδράνεια άνευ λόγου και ...οι σειρήνες ηχούν πάλι. Αναμένουμε μια οργανωμένη αντίδραση , ένα σχέδιο στρατηγικής ανάπτυξης, που θα την επαναφέρει στη θέση που της αξίζει, της ελίτσας που έκανε γνωστή σε όλο τον κόσμο την Καλαμάτα...

Mε ανακοίνωσή της λοιπόν η Διεπαγγελματική Οργάνωση Επιτραπέζιας Ελιάς επανέρχεται στο θέμα της ΠΟΠ Ελιάς Καλαμών:

"Οι ελιές της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα όντως καλλιεργούνται και παράγονται και στην περιοχή της Καλαμάτας στην Πελοπόννησο, αλλά αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι, η ποικιλία Καλαμών/Καλαμάτα καλλιεργείται κυρίως σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπως η Αιτωλοακαρνανία, η Λακωνία και η Φθιώτιδα όπου συνεχώς φυτεύονται νέα ελαιόδενδρα της ποικιλίας.

Συγκεκριμένα, η παραγωγή έτοιμου προς κατανάλωση προϊόντος από ελαιόκαρπο της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα σε μια κανονική χρονιά παραγωγής ανέρχεται σε περίπου 60.000 τόνους, με σχεδόν 2.000 τόνους να προέρχονται από την περιοχή της Καλαμάτας, ενώ οι υπόλοιπες 58.000 τόνους προέρχονται κυρίως από την Αιτωλοακαρνανία, Λακωνία και Φθιώτιδα.

Οι επιτραπέζιες ελιές της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα που εξάγονται από 80ετίας ανέρχονται σήμερα σε 55.000 τόνους κατ` έτος, προσπορίζοντας 200+ εκατομύρια ευρώ με αυξητικές τάσεις μέχρι και διπλασιασμού στα επόμενα 10 χρόνια.

Το 1996 θεσπίστηκε η Προστατευμένη Ονομασία Προέλευσης ΠΟΠ “Ελιά Καλαμάτας” που αφορά εμπορικό τύπο ο οποίος αναφέρεται σε ελιές της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα που φύονται στην περιοχή του Νομού Μεσσηνίας και ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένο τρόπο παρασκευής (συνταγή).

Έκτοτε, μέχρι σήμερα, ο εμπορικός αυτός τύπος δεν έχει ξεπεράσει σε ετήσια ποσότητα τους 500 τόνους και είναι απορίας άξιο ο θόρυβος που δημιουργείται γύρω απ’ αυτό το θέμα.

Ο θόρυβος αυτός δεν αφορά στην πραγματικότητα, αλλά στην ιδεοληπτική προσέγγιση κάποιων που νομίζουν ότι, η πραγματική οικονομία και οι εξαγωγές της χώρας είναι αντικείμενο καφενειακής ενασχόλησης και στην αβελτηρία μιας δημόσιας διοίκησης που σήμερα γνωρίζει πολύ καλά το λάθος της και δεν εννοεί να το διορθώσει".

Δύο Διεπαγγελματικές «στον αέρα»

Του Βασίλη Ζαμπούνη

"Οι Διεπαγγελματικές Οργανώσεις (Δ.Ο.) αποτελούν – ή τουλάχιστον πρέπει να αποτελούν – θεσμούς με όλη τη σημασία και τη βαρύτητα της λέξης. Η λειτουργία τους είναι όχι απλά χρήσιμη αλλά καθοριστική για την καλή συνεννόηση μεταξύ όλων των επαγγελματικών οργανώσεων από την πρωτογενή παραγωγή έως και τη διανομή του τελικού προϊόντος, ιδίως για τα λεγόμενα «εθνικά προϊόντα». Αυτό επιβεβαιώνει η διεθνής εμπειρία με παραδείγματα όχι μόνο από τη χώρα-οδηγό, την Γαλλία, αλλά και την Ισπανία πιο πρόσφατα.

Γι΄αυτούς τους πρακτικούς λόγους θα πρέπει να αποφύγουμε τη γνωστή φράση των Τζαβαλά Καρούση και Γιάννη Τσαρούχη ότι "στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις", αλλά και να προσέχουμε γιατί _σύμφωνα με μιά άλλη παροιμία _ "όποιος κατουράει στο ρυάκι, το πίνει στο ποτάμι, ή, όποιος κ... στη θάλασσα, το βρίσκει στο αλάτι" .
Προσωπικά υπήρξα υπέρμαχος και για αυτό πήρα συγκεκριμένες πρωτοβουλίες από το 1998 (βλέπε 5ο τεύχος του ΕΛΙΑ & ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ) για τη δημιουργία Διεπαγγελματικής (Εθνικού Συμβουλίου) στον ελαιοκομικό τομέα, που δυστυχώς τότε συνάντησε αδιαφορία ή και διαφωνίες, με ελάχιστες συμφωνίες και τελικό αποτέλεσμα να μην προχωρήσει.

Αρκετά αργότερα, το 2002, άρκεσε η πληροφορία ότι θα θεσπιστούν χρηματοδοτούμενα προγράμματα για τις Οργανώσεις Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ) των οποίων δικαιούχοι θα ήταν εκτός άλλων Οργανώσεων, και οι διεπαγγελματικές, ώστε (σχεδόν) όλοι να σπεύσουν να συγκροτήσουν την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου και Επιτραπέζιας Ελιάς (ΕΔΟΕΕ), η οποία μάλιστα εκπροσωπούμενη μέσω ΠΑΣΕΓΕΣ, ΓΕΣΑΣΕ, ΣΥΔΑΣΕ, από πρόσωπα με ισχυρή συνδικαλιστική βαρύτητα _αργότερα μάλιστα απέκτησαν και κορυφαίες πολιτικές θέσεις στο ΥΠΑΑΤ_ διεκδικούσαν ώστε η ΕΔΟΕΕ να μονοπωλήσει τα προγράμματα ΟΕΦ. Τότε το ΥΠΑΑΤ (υφυπουργός Βαγγέλης Αργύρης) δεν υπέκυψε στις πιέσεις και τα αρχικά προγράμματα κατανεμήθηκαν μεταξύ όλων των δικαιούχων (Ελαιουργικής ως Ένωσης Ο.Π., Ο.Π./Ε.Α.Σ., και ΕΔΟΕΕ). Δηλαδή, "άνοιξαν οι πόρτες" για όλες τις ελαιοκομικές οργανώσεις όλης της χώρας και "δημοκρατικοποιήθηκαν", χωρίς αποκλεισμούς και στεγανά.

Εν πάσει περιπτώσει, σε ό,τι αφορά στην ΕΔΟΕΕ, τόσο η ίδρυσή της, όσο και η λειτουργία της με την απορρόφηση περίπου 17 εκ. € ως ΟΕΦ, έχουν προκαλέσει ισχυρές διαφωνίες, οι οποίες έχουν επανειλημμένα καταγραφεί δημόσια, χωρίς να έχουν διαψευστεί από τους ενδιαφερόμενους. Χαρακτηριστικό ότι η ΕΔΟΕΕ ποτέ δεν απέκτησε υποδομή και υπηρεσιακό μηχανισμό καθώς λειτουργούσε με τριμελή ομάδα έργου των τριών διευθυντών των ΠΑΣΕΓΕΣ, ΣΕΒΙΤΕΛ, ΕΣΒΙΤΕ.
Άλλωστε η άποψη που έχει σχηματίσει όλα αυτά τα χρόνια η συντριπτική πλειοψηφία του ελαιοκομικού κόσμου για την ΕΔΟΕΕ είναι, στην καλύτερη περίπτωση η άγνοια για την ύπαρξή της, και στην χειρότερη η απαξίωση.

Η ΠΕΜΕΤΕ ως μέλος της ΕΔΟΕΕ

Η ΠΕΜΕΤΕ (Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών Εξαγωγέων Τυποποιητών Επιτραπέζιας Ελιάς) αποτέλεσε τον ουσιαστικό πόλο της επιτραπέζιας ειάς μέσα στην ΕΔΟΕΕ, καθώς οι συνεταιριστικές οργανώσεις δεν είχαν ξεχωριστή οργάνωση αλλά εκφράζονταν μέσω της ΠΑΣΕΓΕΣ.
Θα ήταν δίκαιο να αναγνωρίσουμε ότι η ΠΕΜΕΤΕ δεν ευθυγραμμιζόταν απόλυτα με την πορεία της ΕΔΟΕΕ, κρατούσε κάποιες επιφυλάξεις, για αυτό άλλωστε και εξέταζε το ενδεχόμενο αποχώρησης για τη δημιουργία χωριστής διεπαγγελματικής. Κάτι το οποίο τελικά έγινε _ αλλά πώς έγινε _ το 2015. Πάντως, ήδη απείχε και δεν συμμετείχε στα όργανα της ΕΔΟΕΕ, στις υποχρεώσεις της (συνδρομές), ούτε και στα προγράμματα των ΟΕΦ όπου είχε αυτονομηθεί.

Η ΔΟΕΠΕΛ

Τον Μάιο 2015 ανακοινώθηκε η ίδρυση της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) η οποία αναγνωρίστηκε από το Ειρηνοδικείο Αθηνών. Ας πούμε προκαταβολικά ότι η ίδρυση Δ.Ο. επιτραπέζιας ελιάς χωριστής από το ελαιόλαδο είναι απόλυτα δικαιολογημένη γιατί όπως έχουμε συχνά αναφερθεί, πρόκειται για δύο τελείως διαφορετικές αγορές και προϊόντα, που το μόνο που τα συνδέει είναι ότι βοτανικά προέρχονται από το ίδιο μητρικό δέντρο.
Ωστόσο η διαδικασία που μέχρι τώρα επέλεξε η ΠΕΜΕΤΕ, που είχε και τη σχετική πρωτοβουλία, αν δεν «έκαψε» αλλά τουλάχιστον ξεκίνησε λάθος με αποτέλεσμα η ΔΟΕΠΕΛ «να βρίσκεται σήμερα στον αέρα» γιατί:

• Η αρχική αναγνώριση του Ειρηνοδικείου Αθηνών δεν έχει ουσιαστική νομική και πρακτική αξία. Η ΔΟΕΠΕΛ ζήτησε την αναγνώριση του αρμόδιου Υπουργείου ΑΑΤ με μεγάλη καθυστέρηση, εκ των υστέρων, και το ΥΠΑΑΤ απέρριψε την αίτηση (βλ. Απόφαση 4057/95110/29.8.2016) συνεπώς η ΔΟΕΠΕΛ κακώς ισχυρίζεται ότι αποτελεί «Διεπαγγελματική Οργάνωση» εφόσον δεν έχει αναγνωριστεί και θα πρέπει να περιμένει να επανέλθει μετά από τετράμηνο προσκομίζοντας πρόσθετα στοιχεία που της ζητήθηκαν.

• Η προετοιμασία έγινε σε ένα στενό κύκλο χωρίς να έχει γίνει μια ανοικτή πρόσκληση για διάλογο με διαφάνεια ώστε επί τη βάσει κάποιων αρχών να συγκροτηθεί η ΔΟΕΠΕΛ.

• Η ανακοίνωση ίδρυσης μέσω Δελτίο Τύπου το οποίο υπέγραψε ως πρόεδρος ένα φυσικό πρόσωπο με το κινητό του τηλέφωνο ήταν πρωτοφανής και δεν συνηγορούσε σε σοβαρότητα, ενώ εμφανώς υποβάθμιζε το προϊόν και τη σημασία της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης.
Σε ανάλογα συμπεράσματα οδηγεί και το γεγονός ότι η ΔΟΕΠΕΛ στερείται στοιχειώδους υπηρεσιακού μηχανισμού, γραφείων και εξυπηρετείται μέσω ΠΕΜΕΤΕ, η οποία εμφανώς προΐσταται του όλου εγχειρήματος.

• Ο ιδιωτικός τομέας των μεταποιητών – τυποποιητών – εξαγωγέων εξαρχής εκπροσωπήθηκε μέσω της ΠΕΜΕΤΕ και των επιχειρήσεων μελών της. Αντίθετα αποτελεί ερώτημα, πώς εκπροσωπείται, και μάλιστα ισότιμα, ο τομέας των ελαιοπαραγωγών και των συνεταιρισμών τους. Το άλλο μεγάλο κενό προέρχεται από την πλήρη απουσία του κλάδου των εμπόρων –μεσιτών, οι οποίοι αν και δεν έχουν ποτέ καταγραφεί επίσημα, ωστόσο διακινούν πολύ σημαντικές ποσότητες μεσολαβώντας μεταξύ ελαιοπαραγωγών και εργοστασίων μεταποίησης.
Συνεπώς, είναι δικαιολογημένη η διαπίστωση ότι η συγκεκριμένη ΔΟΕΠΕΛ στερείται επαρκούς και ισότιμης αντιπροσώπευσης από όλους τους τομείς της αγροδιατροφικής αλυσίδας της επιτραπέζιας ελιάς.

• Οι όποιες τυχόν οργανωτικές ανεπάρκειες και αδυναμίες συνήθως αντανακλούν και σε αστοχίες πολιτικής όπου η ΔΟΕΠΕΛ απέτυχε:

 Στο θέμα του ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας να παρέμβει αποτελεσματικά προβάλλοντας μια ρεαλιστική λύση με την οποία να συμφωνεί ο τομέας της ελιάς (τουλάχιστον μέχρι πριν λίγες ημέρες). Το αίτημα προς το ΥΠΑΑΤ να διευκρινίσει τη δική του θέση δεν συνιστά διατύπωση θετικής πρότασης. Αυτά συμβαίνουν ενώ μέλη της ΔΟΕΠΕΛ είναι επιχειρήσεις και συνεταιρισμοί με επενδεδυμένα συμφέροντα στο προϊόν της ελιάς Καλαμάτας. Επί πλέον ο ορισθείς ως πρόεδρος της ΔΟΕΠΕΛ, έχει μακρά εμπειρία ως ο τελευταίος γενικός διευθυντής και κατ’εξοχήν υπεύθυνος επί πολλά χρόνια για τον τομέα της επιτραπέζιας ελιάς στην πάλαι ποτέ κραταιά συνεταιριστική ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΥΝ.Π.Ε. Μάλιστα, είναι αξιοπερίεργο πώς τόσα χρόνια η ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΗ δεν αξιοποίησε την ιδιαίτερη πολιτική δύναμη που διέθετε για να επιλύσει από το ακανθώδες ζήτημα το οποίο σήμερα εμφανίζεται σαν άλυτο πρόβλημα.

 Να κάνει εμφανή την παρουσία της στα μεγάλα θέματα που αφορούν τις διεθνείς συμφωνίες της ΕΕ με τον Καναδά (CETA) και την Νότια Αφρική (SADC) και τα οποία θίγουν άμεσα το προϊόν της ελιάς Καλαμάτας.

 Να έχει μια παρέμβαση εξισορρόπησης των τιμών παραγωγού δείχνοντας να συντάσσεται με τις πτωτικές πιέσεις που εφέτος ασκούνται

 Τέλος, είναι εντυπωσιακό ότι στην πρώτη δημόσια εμφάνισή της σε κεντρικό ξενοδοχείο των Αθηνών, η ΔΟΕΠΕΛ έθεσε ως προτεραιότητα την καθιέρωση μιας υποχρεωτικής εισφοράς ( ή fee, taxe parafiscale) ύψους 5,1€/τόνο η οποία θα επιβαρύνει για κάθε κιλό προϊόντος εξ ίσου τους παραγωγούς, τους μεταποιητές και τους συσκευαστές, με σκοπό να χρηματοδοτηθούν δράσεις της ΔΟΕΠΕΛ. Μία τέτοια απόφαση προβλέπεται μεν από τους κανονισμούς (βλέπε άρθρο 164 του 1308/13) αλλά ό,τι είναι νόμιμο δεν είναι υποχρεωτικά και ηθικό αν λάβουμε υπόψη ότι:

Πρώτον, ήδη ο ελαιοπαραγωγός είναι φορτωμένος με αρκετά βάρη για να του προσθέσει κανείς και άλλα. Ούτε είναι πολιτικά φρόνιμο να ξεκινά η ΔΟΕΠΕΛ θέλοντας «να βάλει το χέρι στην τσέπη του παραγωγού».

Δεύτερον, ο ελαιοκομικός τομέας έχει απολαύσει τα τελευταία χρόνια ένα πακτωλό χρηματοδοτήσεων. Η επιτραπέζια ελιά και η ΠΕΜΕΤΕ μπορεί να υπολείπονται κατά πολύ του ελαιόλαδου ωστόσο έχουν συνεχώς προγράμματα και από τους ΟΕΦ και για την προώθηση. Άρα, αυτά που λείπουν σήμερα δεν είναι οι επιδοτήσεις αλλά η εγκρατής διαχείριση και η αξιοποίηση των υπαρχόντων πόρων (Όσο και αν αυτό ακούγεται σαν λίγο περάξενο).

Τρίτον, τα 5,1€/τόνο ως υποχρεωτική εισφορά αποτελεί αντιγραφή των Ισπανών, αλλά μάλλον ατυχή. Η αντίστοιχη με την ΔΟΕΠΕΛ Interaceituna έχει καταρχήν πραγματική αντιπροσωπευτικότητα και αναγνώριση του Ισπανικού Υπουργείου πριν επιβάλλει «φόρο στα μέλη της» έχει επενδύσει επί πολλά χρόνια για την ανάπτυξη του τομέα. Η δε ASEMESA (η ισπανική ΠΕΜΕΤΕ) συνεργάζεται με τις οργανώσεις των παραγωγών ASAJA, COAG, UPA σε ποικίλες δράσεις, όπως πχ για την υποχρεωτική αναγραφή της ποικιλίας.

Τέταρτον, ας επισημάνουμε την ακατανόητη βιασύνη της ΔΟΕΠΕΛ να σπεύσει να αναγγείλει τον φόρο των 5,1 €/τόνο πριν εξασφαλίσει τις ελάχιστες προϋποθέσεις όπως είναι η αναγνώριση από το ΥΠΑΑΤ της ίδιας της ΔΟΕΠΕΛ καθώς στη συνέχεια και η έγκριση του φόρου.

Και η ΕΔΟΕΕ «στον αέρα»

Και εάν η ΔΟΕΠΕΛ δεν αποτελεί ακόμη επίσημα διεπαγγελματική οργάνωση αναμένοντας την έγκριση του ΥΠΑΑΤ, σοβαρό θέμα έχει προκύψει και για την υπάρχουσα ΕΔΟΕΕ.

Ήδη από τα αρχικά ιδρυτικά της μέλη έχουν πάψει να υφίστανται νομικά η ΓΕΣΑΣΕ και η ΣΥΔΑΣΕ, ενώ στην πραγματικότητα έχει πάψει να λειτουργεί και ο ΣΕΛΕ που κάποτε εκπροσωπούσε τον βασικό κρίκο, τα ελαιοτριβεία (ελαιουργεία). Για την Ένωση Παντοπωλών αγνοώ σχετικά. Για την ΠΑΣΕΓΕΣ υπάρχουν τα γνωστά ερωτήματα εκπροσώπησης των συνεταιρισμών.

Άρα από ποιους τελικά αποτελείται η ΕΔΟΕΕ, ποια είναι η αντιπροσωπευτικότητά της και πότε το ΥΠΑΑΤ θα παρέμβει ώστε να βάλει μια τάξη; Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι έστω και σαν σχήμα/ σφραγίδα, με ένα τυπικό ΑΦΜ, μπορεί να διεκδικεί χρηματοδοτούμενα προγράμματα, υποχρεωτικό φόρο (και αυτή!) υπέρ και του ελαιολάδου αλλά και να διατυπώνει θέσεις και προτάσεις σαν ο εκφραστής του ελληνικού ελαιολάδου".

Από
http://www.olivenews.gr/el/article/7864

Ελιά Καλαμών: 200 εκατ. ευρώ εισρέουν στη χώρα ετησίως

Δημοφιλέστερα

To Top