Yποδομές

ΣΒΑΚ: Ο Δήμος Καλαμάτας μπορεί να αλλάξει την κινητικότητα στην πόλη, οι πολίτες θέλουν;

ΑΚΟΥΣΤΗΚΑΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΚΑΝ ΑΡΚΕΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ – ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΙΚΡΗ Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΦΟΡΕΩΝ – ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ

H 1η συνάντηση του Δικτύου Φορέων για το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) του Δήμου Καλαμάτας,πραγματοποιήθηκε σήμερα το βράδυ στο Ιστορικό Δημαρχείο Καλαμάτας με την παρουσία του Δημάρχου Καλαμάτας Θανάση Βασιλόπουλου, του Αντιδημάρχου Νίκου Μπασακίδη, της Αντιδημάρχου Ελένης Αλειφέρη, της δημοτικής συμβούλου Τόνιας Κουζή και του Προέδρου της Κοινότητας Παναγιώτη Λύρα και με τη συμμετοχή φορέων, συλλόγων και μελών της συντονιστικής επιτροπής του Δήμου.

Έγινε αρχικά μια εισαγωγική τοποθέτηση από τον μελετητή Στέλιο Ευσταθιάδη ο οποίος επανέλαβε την αναγκαιότητα συλλογικής εκπόνησης ενός στρατηγικού σχεδίου πάνω σε ένα όραμα βελτίωσης των μετακινήσεων της πόλης, μέσα από διαβουλεύσεις και ανταλλαγή προτάσεων κι απόψεων.
Όμως – για δεύτερη φορά – αρκετοί συμμετέχοντες λόγω μη έγκαιρης προειδοποίησης, προσήλθαν χωρίς να έχουν προετοιμαστεί άρτια και αρκετές φορές υπήρξε μια αμήχανη ασυνεννοησία, η οποία σαφέστατα και θα πρέπει να βελτιωθεί. Αρκετά πράγραμμα θα πρέπει να αποσαφηνιστούν με πρώτο ότι είναι λάθος να συγκρίνονται τα ΣΒΑΚ με τις κυκλοφοριακές μελέτες, αλλά πρόκειται για μια εξελιγμένη μορφή των Γενικών Σχεδίων Μεταφορών.

Παρουσιάστηκε ένα έγγραφο σύμφωνο αρχικής συμφωνίας συμμετοχής που τελικά δεν έγινε δεκτό με ενθουσιασμό λόγω των μη επαρκών ενημερώσεων.

Γενικά έγινε μια καταγραφή αρκετών προβλημάτων κινητικότητας στην πόλη, ειδικά για ΑμεΑ, σταθμεύσεις, χώρους φορτοεκφορτώσεων, μετακινήσεων των παιδιών και για τον ποδηλατόδρομο, τοποθετήσεις που βοήθησαν τον μελετητή να επιβεβαιώσει ότι έχει μπροστά του μεγάλο φόρτο εργασίας…

TI EINAI TO ΣΒΑΚ

Ο σχεδιασμός για τη Βιώσιμη Κινητικότητα είναι ένας στρατηγικός τρόπος αντιμετώπισης των προβλημάτων των σχετικών με τις μετακινήσεις και τις μεταφορές στο σύγχρονο τρόπο ζωής. Η βιώσιμη κινητικότητα αφορά πρωτίστως τους τρεις βασικούς πυλώνες ΠΕΡΠΑΤΗΜΑ-ΠΟΔΗΛΑΤΟ-ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ και πρέπει να συμμετέχουν όλοι οι πολίτες της Καλαμάτας.

Τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) μπορούν να αποτελέσουν ένα σημαντικό εργαλείο χρηματοδότησης έργων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Τα ΣΒΑΚ αποτελούν στρατηγικά πλάνα, σχεδιασμένα να ικανοποιήσουν τις ανάγκες κινητικότητας των ανθρώπων και των επιχειρήσεων, στις πόλεις και στα προάστια αυτών έτσι ώστε να διασφαλίζεται ταυτόχρονα και η ποιότητα ζωής. Τα ΣΒΑΚ «κτίζουν» επάνω στις υφιστάμενες πρακτικές σχεδιασμού λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές της ολοκλήρωσης, της συμμετοχής και της αξιολόγησης. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα της Αστικής Κινητικότητας (ELTIS, n.d.), ένα ΣΒΑΚ παρουσιάζει, ή συνδέεται με μια υπάρχουσα, μακροπρόθεσμη στρατηγική για τη μελλοντική ανάπτυξη μιας αστικής περιοχής και ειδικότερα της υποδομής και των υπηρεσιών μεταφορών και κινητικότητας. Περιλαμβάνει, επίσης, ένα σχέδιο βραχυπρόθεσμης υλοποίησης της στρατηγικής, προσδιορίζοντας τον χρονικό ορίζοντα υλοποίησης, κατανέμοντας σαφώς αρμοδιότητες και επισημαίνοντας τους απαιτούμενους χρηματοοικονομικούς πόρους.

Το Σχέδιο θα πρέπει να βασίζεται σε μια προσεκτική αξιολόγηση της τρέχουσας και της μελλοντικής απόδοσης του συστήματος αστικών μεταφορών, εξετάζοντας την υφιστάμενη κατάσταση, διαμορφώνοντας ένα επίπεδο αναφοράς έναντι του οποίου μπορεί να μετρηθεί η μελλοντική πρόοδος και καθορίζοντας στόχους απόδοσης και σχετικούς ‘ευφυείς-SMART’ στόχους για την καθοδήγηση της υλοποίησης του σχεδίου (ELTIS, n.d.). Το ΣΒΑΚ είναι ένα στρατηγικό σχέδιο και όχι μία μελέτη πολεοδομικού, κυκλοφοριακού, συγκοινωνιακού ή περιβαλλοντικού χαρακτήρα. Το στρατηγικό αυτό σχέδιο πρέπει να παράξει ένα συγκεκριμένο όραμα για τις μεταφορές και την κινητικότητα σε μία δεδομένη περιοχή μελέτης, με δεδομένους στόχους και αναλυτική περιγραφή πλαισίου μέτρων, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις των κατοίκων της περιοχής. Το όραμα αυτό μπορεί να έχει ορίζοντα 5ετίας, 10ετίας ή 20ετίας και οφείλει να παρακολουθείται και αξιολογείται διαρκώς ως προς το ποσοστό ολοκλήρωσής του. Ένα ΣΒΑΚ σε γενικές γραμμές πρέπει να περιλαμβάνει την ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης, τη διαμόρφωση οράματος, στόχου και σκοπού, τη διαμόρφωση συνόλου πολιτικών και μέτρων, την σαφή οριοθέτηση θέσεων ευθύνης και ρόλων και τέλος την αξιολόγηση και παρακολούθησή του.

Γιατί να πω την γνώμη μου;

Γιατί θέλω μία καλύτερη πόλη,
Γιατί αναγνωρίζω τη σημασία του περπατήματος με αξιοπρέπεια στο σύνολο των δημοσίων χώρων,
Γιατί προτιμώ να εξυπηρετούμαι με τη δημόσια συγκοινωνία και όχι με το αυτοκίνητό μου,
Γιατί μου αρέσει να περπατάω με τα παιδιά και τα κατοικίδια μου και να έχω ικανό χώρο να κινηθώ,
Γιατί μία πόλη που δεν δίνει προτεραιότητα στο αυτοκίνητο είναι μια πόλη που δίνει προτεραιότητα στον ΑΝΘΡΩΠΟ και τις ανάγκες κοινωνικοποίησής του,
Γιατί αντιλαμβάνομαι την αξία προώθησης του ποδηλάτου σε μια πόλη,
Γιατί αγαπώ το περιβάλλον, θέλω περισσότερο πράσινο και λιγότερη ρύπανση και θόρυβο,
Γιατί θέλω χαμηλότερες ταχύτητες και συνθήκες ασφάλειας γύρω από τα σχολεία της πόλης μου,
Γιατί θέλω καλύτερη ποιότητα ζωής

Ο σκοπός αυτής της πλατφόρμας είναι η συμμετοχή των πολιτών του Δήμου Καλαμάτας στην αξιολόγηση των προβλημάτων της πόλης και η κατάθεση ιδεών και σχολίων για τη βελτίωσή της σχετικά με τις μετακινήσεις. Βασικό χαρακτηριστικό των κυκλοφοριακού σχεδιασμού μέχρι ΧΘΕΣ ήταν η βέλτιστη εξυπηρέτηση της μετακίνησης με το αυτοκίνητο ενώ τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας προάγουν τη βέλτιστη εξυπηρέτηση του ΠΕΡΠΑΤΗΜΑΤΟΣ, του ΠΟΔΗΛΑΤΟΥ και της ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, καθώς και του συνδυασμού των διαφόρων μέσων.

Τα ΣΒΑΚ έχουν δηλαδή ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα και στοχεύουν στην βελτίωση των δημοσίων χώρων και του αστικού περιβάλλοντος. Η κοινωνική εμπλοκή των κατοίκων και των επισκεπτών της πόλης στην διαδικασία συμμετοχικού σχεδιασμού για την βιώσιμη αστική κινητικότητα επισφραγίζει τη διαφάνεια και την κοινωνική συναίνεση μέσα από μια διαδικασία αλληλεπίδρασης και διαλόγου που έχει ως κύριο ρόλο την εκπλήρωση της επιθυμίας του κοινωνικού συνόλου, τον εμπλουτισμό της γνώσης και τη μεγιστοποίηση του οφέλους.

Δεν έχει πείσει ως τώρα… αλλά μπορούμε!

Έχοντας παρακολουθήσει και τις δυο συζητήσεις, την πρώτη στην Φιλαρμονική και σήμερα στο Ιστορικό Δημαρχείο, θα λέγαμε ότι με βάσει τις νέες ευρωπαϊκές προδιαγραφές για τα ΣΒΑΚ, αυτά δεν είναι απλώς τα αποτελέσματα μελετών που εξυπηρετούν τους στόχους κάθε Δημοτικής Αρχής, αλλά μια συμμετοχική διαδικασία που ενώνει του Διαχειριστές της Πόλης με του Φορείς, τους εξειδικευμένους επιστήμονες, τους πολίτες, τους επιχειρηματίες. Σημαντικό μέρος των ΣΒΑΚ είναι η παρακολούθηση και αξιολόγηση κατά την εφαρμογή, με τεχνικές καταγραφής και αξιολόγησης των δεδομένων και των μετρήσιμων βελτιώσεων στην ποιότητα ζωής. Παρατηρείται απουσία κουλτούρας συμμετοχικού σχεδιασμού, όμως στην Καλαμάτα έχουμε την τύχη και την ευνοϊκή συγκυρία στην υλοποίηση του Σχεδίου εμπλέκονται άτομα με κατάρτιση και υπάρχει η συνεργασία με κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό του Δήμου. με έμπειρα στελέχη και πρέπει να το εκμεταλλευτούμε, σε αντίθεση με άλλες πόλεις που τις κατευθύνσεις τις δίνουν άσχετοι με το αντικείμενο, με μικροπολιτικά οφέλη.

Για να πετύχει ένα ΣΒΑΚ, που είναι ένα εργαλείο ολοκληρωμένου σχεδιασμού της κινητικότητας στην πόλη, πρέπει να το θέλουν και οι πολίτες. Ως τώρα τα δείγματα είναι μάλλον απογοητευτικά…

To Top