Λίγα λόγια για την λεϊσμανίαση - Γράφει ο κτηνίατρος Παναγιώτης Μαρκόπουλος
Η Λεϊσμανίαση (καλαζάρ) είναι μια ιδιαίτερα σοβαρή νόσος η οποία εάν δεν προληφθεί και δεν διαγνωστεί έγκαιρα είναι ικανή να οδηγήσει ακόμα και στο θάνατο εάν βλάψει ζωτικά όργανα (πχ ήπαρ, νεφρά). Προκαλείται από το παράσιτο leishmania infantum, και μεταδίδεται μέσω της σκνίπας (φλεβοτόμου), η οποία αποτελεί το φορέα μετάδοσης της νόσου. Μόλυνση προκαλείται από το νύγμα των φλεβοτόμων που μεταφέρουν το παράσιτο.
Συμπτώματα
Δεν εμφανίζουν όλοι οι σκύλοι τα συμπτώματα της μόλυνσης. Κάποιοι παραμένουν ασυμπτωματικοί και κλινικά υγιείς για μήνες ή χρονιά. Τα συχνότερα συμπτώματα της λεϊσμανίασης είναι απώλεια τριχώματος, έλκη στην κορυφή των αυτιών, δερματικές αλλοιώσεις (συχνότερα έλκη και αποφολιδωτική δερματίτιδα), αλλοιώσεις στους οφθαλμούς, ονυχογρύπωση, επίσταξη - ρινορραγια, διογκωμένους λεμφαδένες, μυική ατροφία, αρθρίτιδες, κατάπτωση-κόπωση. Ωστόσο κανένα από τα συμπτώματα της νόσου δεν είναι ειδικό, και σκύλοι που τα παρουσιάζουν θα πρέπει να ελέγχονται εκτενώς.
Ιδιαίτερα ευπαθείς εμφανίζονται κάποιες φυλές όπως το Boxer, Cocker Spaniel, το Rottweiler και ο γερμανικός ποιμενικός. Άλλοι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο είναι οι γενετικοί παράγοντες, η ηλικία, η ανοσολογική κατάσταση καθώς και τυχόν εμβολιασμός του σκύλου ενάντια στην νόσο. Εάν η νόσος δε διαγνωστεί έγκαιρα και πλήξει ζωτικά όργανα, αποβαίνει θανατηφόρα!!
Ανοσολογική Αντίδραση
Το είδος της ανοσολογικής αντίδρασης που αναπτύσσει το κάθε ζώο, δίνει την απάντηση στο ερώτημα γιατί δε νοσούν όλοι οι σκύλοι. Κάποιοι σκυλοι μόλις μολυνθούν, παράγουν έναν μη φυσιολογικό αριθμό αντισωμάτων, το οποίο όχι μόνο δε συμβάλλει στην προστασία αλλά ευνοεί την εξέλιξη της νόσου. Αντιθέτως, ενεργοποίηση της κυτταρικής ανοσίας, συμβάλλει στον αποτελεσματικό έλεγχο του παρασίτου, και έτσι εξηγείται η αντίσταση ορισμένων σκύλων.
Πρόληψη
Για την πρόληψη της νόσου υπάρχουν αρκετά μέτρα τα οποία μπορούν να πάρουν οι ιδιοκτήτες. Ένα από αυτά είναι η αποφυγή της επαφής με μολυσμένες σκνίπες πχ με τον περιορισμό του ζώου στο σπίτι το χρονικό διάστημα της δραστηριότητας των φλεβοτόμων, ειδικά τους θερμούς μήνες (Απρίλιο-Οκτώβριο) Εναλλακτικά χρησιμοποιούνται τα εντομοκτόνα και εντομοαπωθητικά (αμπούλες, ειδικά περιλαίμια) αποσκοπούν πρωτίστως στην μείωση του κινδύνου μόλυνσης ενός υγιούς σκύλου από τη σκνίπα, αλλά συμβάλλουν και στη μείωση του κινδύνου μετάδοσης της νόσου.
Παρόλα αυτά το υπ' αριθμόν 1 προληπτικό μέτρο είναι ο εμβολιασμός, πού δρα ενάντια στο παράσιτο και όχι ενάντια στην σκνίπα. Αυτό σημαίνει πως αφού εισέλθει το παράσιτο μέσα στον οργανισμό του εμβολιασμένου ζώου, περιορίζεται η ανάπτυξη του.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να εμβολιαστεί ένας σκύλος είναι να διαγνωστεί πως είναι απόλυτα υγιής. Διάγνωση τίθεται με ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων στον ορό του αίματος, που μπορεί να πραγματοποιηθεί εύκολα και γρήγορα από τον κτηνίατρο.
Τα εντομοαπωθητικά δηλαδή αποτρέπουν τα νύγματα από σκνίπες, ενώ το εμβόλιο προστατεύει το ζώο σε περίπτωση που τσιμπηθεί. Δυστυχώς όμως κανένα από αυτά τα μέτρα δε μας εγγυάται 100% προστασία, γι' αυτό ο εμβολιασμός σε συνδυασμό με τα κατάλληλα εντομοαπωθητικά, θεωρείται η αποτελεσματικότερη μέθοδος προστασίας του σκύλου ενάντια στην νόσο. Επειδή όμως κανένα μέτρο δεν εγγυάται πλήρη προφύλαξη, συνίσταται ιδανικά ο συνδυασμός εμβολιασμού-αντιπαρασιτικού περιλαιμίου-αμπούλας.
* Ο Παναγιώτης Μαρκόπουλος είναι Κτηνίατρος και έχει Ιατρείο Μικρών Ζώων / Γραφείο Παραγωγικών Ζώων / Κτηνιατρικά Φάρμακα / Είδη Pet / Grooming / Τροφές / Αξεσουάρ στη Μεσσήνη.
