Απαντώντας στην Αναφορά που κατέθεσε ο Βουλευτής Μεσσηνίας Γιάννης Λαμπρόπουλος, σχετικά με τον «Προβληματισμό από ενδεχόμενη μείωση των επιδοτήσεων στους αγρότες», ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Σκρέκας, απάντησε εγγράφως τα ακόλουθα:
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) έχει αναγνωριστεί ως μια επιτυχημένη πολιτική της ΕΕ από το σύνολο του γεωργικού πληθυσμού της ΕΕ και των Ευρωπαίων πολιτών, καθώς επιτυγχάνει τους στόχους της, αλλά συμβάλλει και στην επίτευξη των στόχων άλλων πολιτικών της ΕΕ, όπως της πολιτικής συνοχής, της αναπτυξιακής πολιτικής, της περιφερειακής και της περιβαλλοντικής πολιτικής. Η οικονομική σημαντικότητα αυτής της πολιτικής για τη χώρα είναι αδιαμφισβήτητη, καθώς το 49% του εισοδήματος των αγροτών της χώρας προέρχεται από την ΚΑΠ (περίπου 37% από τις άμεσες ενισχύσεις, 2011-2015 μέσος όρος DG Agri).
Επιπρόσθετα πρέπει να επισημανθεί ότι, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του γεωργικού τομέα στην Ελλάδα, αλλά και ιστορικών παραγόντων, στην εν λόγω πολιτική διατηρείται υψηλό ποσοστό απορρόφησης Ευρωπαϊκών πόρων. H ΚΑΠ αντιστοιχεί στο 52,4% των εισροών της χώρας από την ΕΕ για το σύνολο του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) 2014-2020, ενώ οι άμεσες ενισχύσεις (πρώτος πυλώνας της ΚΑΠ) από μόνες τους αντιστοιχούν στο 39,7% των συνολικών εισροών.
Ενόψει της ΚΑΠ μετά το 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τις νομοθετικές προτάσεις της στις 1/6/2018. Μεταξύ αυτών των προτάσεων, περιλαμβάνεται η πρόταση κανονισμού για τα Στρατηγικά Σχέδια της ΚΑΠ 2021-2027, η οποία αφορά τόσο στον Πυλώνα Ι όσο και στον Πυλώνα ΙΙ, ενσωματώνοντας σε ένα νέο μοντέλο λειτουργίας τις άμεσες ενισχύσεις, τα επιχειρησιακά προγράμματα της Κ.Ο.Α. και την αγροτική ανάπτυξη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαμορφώσουν το δικό τους Στρατηγικό Σχέδιο, λαμβάνοντας υπόψη τους ειδικούς στόχους της νέας ΚΑΠ, το ενωσιακό πλαίσιο αλλά και τις ανάγκες τους, και να το υποβάλουν προς έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Όσον αφορά στις άμεσες ενισχύσεις, προβλέπεται μια σειρά παρεμβάσεων αποσυνδεδεμένων και συνδεδεμένων ενισχύσεων.
Οι αποσυνδεδεμένες ενισχύσεις περιλαμβάνουν τη βασική εισοδηματική στήριξη για τη βιωσιμότητα, τη συμπληρωματική αναδιανεμητική εισοδηματική στήριξη, τη συμπληρωματική εισοδηματική στήριξη για τους νέους γεωργούς, τα σχήματα για το κλίμα και το περιβάλλον, το καθεστώς των μικρών καλλιεργητών. Αντίστοιχα, στο πλαίσιο των συνδεδεμένων ενισχύσεων, διατηρούνται η συνδεδεμένη εισοδηματική στήριξη και η ειδική ενίσχυση για το βαμβάκι.
Παράλληλα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυξάνεται ο βαθμός φιλοδοξίας της ΚΑΠ μετά το 2020 για το περιβάλλον και το κλίμα. Στο πλαίσιο αυτό, η ΚΑΠ μετά το 2020 παρέχει μια σειρά εργαλείων που μπορούν να αξιοποιηθούν τόσο για τη στήριξη του εισοδήματος των γεωργών όσο και για τη βελτίωση της παραγωγικότητας και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας του αγροτικού τομέα της χώρας, σε συνδυασμό με την επίτευξη των στόχων για το περιβάλλον και το κλίμα.
Η διαπραγμάτευση αναφορικά με τον προϋπολογισμό της ΕΕ και συνεπώς και της ΚΑΠ γίνεται στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) έχει συμβουλευτικό ρόλο και στενή συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και την ομάδα στις Βρυξέλλες που είναι υπεύθυνοι για τη διαπραγμάτευση.
Η πρόταση της Επιτροπής, στο πλαίσιο του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-2027 (ΠΔΠ), αναφορικά με το ύψος των πόρων και την κατανομή τους, έλαβε υπόψη της τις επιπτώσεις της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και τις νέες προτεραιότητες της ΕΕ (μετανάστευση, ασφάλεια, κ.λπ.). Έτσι οι πόροι για την Κοινή Αγροτική Πολιτική μειώνονται κατά περίπου 5 %.
Σύμφωνα με την πρόταση για το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο και την κατανομή πόρων ανά τομέα πολιτικής και ανά κράτος μέλος, η μείωση των πόρων για την Ελλάδα υπολογίζεται σε -3,73% για τον 1ο πυλώνα των άμεσων ενισχύσεων (εισοδηματική ενίσχυση) και -15% για τον 2ο πυλώνα της αγροτικής ανάπτυξης.
Η συνολική μείωση των πόρων για τη χώρα υπολογίζεται στο 6,16%.
Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι αυτή δεν θα είναι η μείωση που θα υποστούν οι αγρότες, καθώς η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει αύξηση των ποσοστών εθνικής συγχρηματοδότησής της κατά 10% στον πυλώνα της αγροτικής ανάπτυξης.
Επισημαίνεται ότι, η Ελλάδα διαφωνεί με την προτεινόμενη αύξηση της εθνικής χρηματοδότησης και έχει προτείνει αντίστοιχη αύξηση των πόρων της αγροτικής ανάπτυξης σε επίπεδο ΕΕ.
Συνεπώς, η μείωση στον 2ο πυλώνα της αγροτικής ανάπτυξης για τις αγροτικές περιοχές και για τους αγρότες δεν θα είναι 15% αλλά 5%. Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι, η συνολική μείωση των πόρων για τους αγρότες υπολογίζεται στο 3,88% (1,2 δις ευρώ στην 7ετία, 171 εκ. ευρώ ανά έτος).
Αν και η μείωση αυτή θεωρείται ότι «δεν θα έχει καταστροφικές συνέπειες» για τους Έλληνες αγρότες, το ΥΠΑΑΤ έχει προβεί σε σειρά ενεργειών ώστε ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ να διατηρηθεί στα τρέχοντα επίπεδα.
Συγκεκριμένα, στις 27/9/2019 η Ελλάδα εξέδωσε non paper σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για το ΠΔΠ 2021-27, στο οποίο υποστηρίζει ότι το ύψος των δαπανών του ΠΔΠ πρέπει να αυξηθεί στο 1.3% του ΑΕΕ-27 όπως έχει προτείνει το Ευρωκοινοβούλιο έναντι του 1.11% του ΑΕΕ-των 27 που έχει προτείνει η Επιτροπή.
Επίσης, στο πλαίσιο της συνόδου του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας & Αλιείας την 14η Οκτωβρίου 2019 παρουσιάστηκε κοινή δήλωση των Υπουργών Γεωργίας Ελλάδας, Αυστρίας, Βουλγαρίας, Κύπρου, Τσεχίας, Εσθονίας, Γαλλίας, Ουγγαρίας, Ιρλανδίας, Λετονίας, Λουξεμβούργου, Πολωνίας, Πορτογαλίας, Ρουμανίας, Σλοβακίας και Ισπανίας, σύμφωνα με την οποία οι Υπουργοί Γεωργίας των παραπάνω κρατών μελών ζητούν ο προϋπολογισμός για την ΚΑΠ να διατηρηθεί, σε τρέχουσες τιμές, στο σημερινό επίπεδο της ΕΕ-27 και να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γεωργία και η δασοκομία στην ΕΕ.
Τέλος σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το από 4-12-2019 Δελτίο Τύπου του ΥΠΑΑΤ, στο πλαίσιο της διαβούλευσης για την κατάρτιση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ για την προγραμματική περίοδο 2021-2027, το ΥΠΑΑΤ, δια της αρμόδιας Γενικής Γραμματείας Αγροτικής Πολιτικής & Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων, έχει δρομολογήσει μία σειρά ενεργειών, προκειμένου οι παραγωγικοί φορείς και συντελεστές του πρωτογενούς τομέα αφενός να ενημερωθούν για τα πιο κρίσιμα θέματα που αφορούν στις ενισχύσεις των αγροτών, τις τομεακές παρεμβάσεις για τα γεωργικά προϊόντα και συνολικότερα τις επενδύσεις στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης και αφετέρου να συνεισφέρουν στον διάλογο για τη διαμόρφωση των βασικών κατευθύνσεων που θα υιοθετηθούν.
Στη βάση αυτή, έχει συνταχθεί ένα ερωτηματολόγιο το οποίο περιλαμβάνει τις νέες προκλήσεις, προτεραιότητες και αλλαγές που επιφέρουν οι προτάσεις των Κανονισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ΚΑΠ μετά το 2020.
Οι ενδιαφερόμενοι έχουν τη δυνατότητα να απαντήσουν ηλεκτρονικά στο ερωτηματολόγιο το οποίο έχει αναρτηθεί στους δικτυακούς τόπους του ΥΠΑΑΤ, του ΠΑΑ 2014-2020 και του Εθνικού Αγροτικού Δικτύου του ΠΑΑ.
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΚΡΕΚΑΣ
