Μήνυση κατά παντός υπευθύνου κατέθεσε η Περιφέρεια Πελοποννήσου χθες, Τρίτη 4 Αυγούστου 2020 για την καταστροφή την οποία έχει υποστεί ο καταυλισμός που κατασκευάστηκε για τους ρομά -σε έκταση στις όμορες περιοχές Μπιρμπίτα του Δήμου Καλαμάτας και Μακαρία του Δήμου Μεσσήνης που είχε αγοραστεί το 2001, με κρατικά κονδύλια- και ο οποίος είχε εγκαινιαστεί την 1η Δεκεμβρίου 2008.
“Στρεφόμαστε και αναζητούμε τους υπεύθυνους για τη λεηλασία στον οικισμό της Μπιρμπίτας, που είχε ως συνέπεια τη μείωση της περιουσίας της Περιφέρειας κατά 2,5 εκ ευρώ περίπου με την καταλεηλάτηση των υποδομών, μεταξύ των οποίων και 65 οικίσκων, περί τις 50.000 ευρώ αξίας ο καθένας” σημείωσε ο περιφερειάρχης Παναγιώτης Νίκας.
ΝΙΚΑΣ: "ΤΡΑΓΩΔΙΑ, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΜΕΙΝΕΙ ΣΧΕΔΟΝ ΤΙΠΟΤΑ"
Η μήνυση βασίστηκε, μεταξύ άλλων, και στην τεχνική έκθεση η οποία συντάχθηκε μετά από αυτοψία που διενεργήθηκε στην Μπιρμπίτα τον περασμένο Δεκέμβριο:
“Η κατάσταση που επικρατεί στην Μπιρμπίτα αποτελεί τραγωδία, όλα τα σπιτάκια είναι εξαφανισμένα, δεν έχει μείνει σχεδόν τίποτα. Σε αυτή την κατάσταση κατάντησε ένα έργο που κόστισε, μαζί με την αγορά της έκτασης, πάνω από 2.500.000 ευρώ” ανέφερε χαρακτηριστικά ο περιφερειάρχης, ξεκαθαρίζοντας, παράλληλα, ότι οι συγκεκριμένοι χώροι προορίζονται για τους ρομά.
Σημειώνεται ότι η Περιφέρεια αποτελεί την διάδοχη κατάσταση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, στην οποία ανήκε η έκταση όπου κατασκευάστηκε το εν λόγω έργο.
Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Το μέγεθος της καταστροφής που έχει επέλθει στον καταυλισμό της Μπιρμπίτας δίνει η τεχνική έκθεση της Διεύθυνσης Τεχνικών Εργων της Π.Ε. Μεσσηνίας, μετά από αυτοψία που διενεργήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, στην οποία -μεταξύ άλλων- σημειώνεται:
“Από τα 66 ξύλινα σπιτάκια που είχαν κατασκευαστεί υπάρχει πλέον µόνο ένα, το οποίο χρησιµοποιείται ως κατοικία. Από τα υπόλοιπα έχουν µείνει μόνο οι βάσεις από σκυρόδεμα στις οποίες είχαν τοποθετηθεί αρχικά.
Από τα έργα υποδομής (αντλιοστάσια, χώροι υγιεινής, οικίσκοι Η/Μ, ιατρείο εγκαταστάσεις ηλεκτροφωτισμού οικίσκων), έχει μείνει µόνο ο σκελετός των κτηρίων (πέντε στο σύνολο), τα οποία έχουν µετατραπεί σε κατοικίες. Ο εξοπλισμός (ηλεκτροµηχανολογικός, είδη υγιεινής, γραφεία, κουφώματα πόρτες κ.α.) που υπήρχε στα κτήρια έχει αποψιλωθεί στο σύνολό του.
Από το στέγαστρο εκδηλώσεων που είχε κατασκευαστεί υπάρχει µόνο ο µεταλλικός σκελετός.
Σημειώνουμε ότι όλοι οι οικίσκοι και τα κτήρια υποδομών (ιατρείο, χώροι υγιεινής) είχαν κατασκευαστεί µε πλήρη ηλεκτρολογική εγκατάσταση (ηλεκτρικό πίνακα, σωληνώσεις, καλώδια).
Εν κατακλείδι, από τα δυο έργα συνολικού προϋπολογισμού 2.030.000 ευρώ έχουν μείνει µόνο οι δρόμοι, οι 66 βάσεις από σκυρόδεμα και το κέλυφος απὀ τα 5 κτήρια από σκυρόδεμα”.
Παράλληλα, στην ίδια έκθεση, επισημαίνεται ότι ήδη “στις παρατηρήσεις του από 24-3-2010 πρωτοκόλλου προσωρινής και οριστικής παραλαβής του έργου, διαπιστώνονται οι πρώτες εκτεταμένες βλάβες στους οικίσκους της κατασκήνωσης.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΑΝΤΙΔΡΟΥΣΑΝ ΟΙ ΡΟΜΑ
Να υπενθυμίσουμε εδώ ότι οι Ρομά για τους οποίους κατασκευάστηκαν οι οικίσκοι, από την αρχή αντιδρούσαν τόσο για τον χώρο που επιλέχθηκε, καθώς ήταν απομονωμένοι και μακριά από τον αστικό ιστό της πόλης (6χλμ από Καλαμάτα), όσο και για τους ξύλινους οικίσκους, που ακριβοπληρώθηκαν, αλλά δεν διέθεταν ατομικά μπάνια και χώρους υγιεινής, ούτε πόσιμο νερό μέσα στα σπιτάκια, αλλά κατασκευάστηκαν κοινόχρηστοι χώροι για το σκοπό αυτό σε ξεχωριστούς οικίσκους.
2008: ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΜΕ ΠΑΡΑΤΡΑΓΟΥΔΑ
Οι Ρομά ακόμα και την ημέρα των εγκαινίων της Μπιρμπίτας, παρουσία μάλιστα και του τότε υφυπουργού Εσωτερικών Αθανάσιου Νάκου-ο οποίος χαρακτήρισε την κατασκήνωση "πρότυπο έργο για τη χώρα και πρωτοποριακό για τη Μεσσηνία"- του τότε αντινομάρχη Μεσσηνίας Στάθη Αναστασόποπουλου και του τότε δημάρχου Καλαμάτας Παναγιώτη Νίκα, είχαν εκφράσει την έντονη διαμαρτυρία τους για τους ξύλινους οικίσκους και την απομονωμένη περιοχή στην οποία κλήθηκαν να μείνουν. Φραστικά επεισόδια και αντιπαραθέσεις σημάδεψαν τα εγκαίνια, ενώ δύο χρόνια αργότερα άρχισαν να ξηλώνονται τα πρώτα σπιτάκια και να γίνονται ζημιές και λεηλασίες.
"ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΡΓΟ" Ή ΓΚΕΤΟ;
Μπορεί ο καταυλισμός της Μπιρμπίτας να ήταν "πρότυπο έργο" για τη χώρα, καθώς ήταν μια από τις πρώτες προσπάθειες για να μετεγκατασταθούν οι Ρομά της περιοχής και να έχουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης ωστόσο η φιλοσοφία του έργου δεν ήταν να έχει μόνιμο χαρακτήρα, άλλωστε ορίστηκε ως προσωρινή κατασκήνωση Ρομά, που προφανώς θα εξυπηρετούσε τους μετακινούμενους πληθυσμούς. Άλλωστε, η νομοθεσία και οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, δεν προκρίνουν οποιαδήποτε γκετοποίηση του πληθυσμού των Ρομά, αλλά αντιθέτως έχουν ως στόχο την κοινωνική τους ένταξη και ενσωμάτωση, κάτι που μέχρι σήμερα δεν έχει επιτευχθεί- πέραν ελαχίστων εξαιρέσεων- και φαντάζει να είναι ουτοπικό για το γενικό πληθυσμό των Ρομά.
Σύμφωνα μάλιστα με το "Επιχειρησιακό Σχέδιο δράσης για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά" που εκπόνησε το 2015 η Περιφέρεια Πελοποννήσου σε μια προσπάθεια να "ακτινογραφήσει" τον πληθυσμό των Ρομά και τις συνθήκες διαβίωσής τους στην περιφέρεια , ο καταυλισμός δεν διέθετε φωτισμό στους δημόσιους χώρους, ούτε δίκτυο αποχέτευσης ομβρίων υδάτων, με τα σκουπίδια να μαζεύονται από απορριμματοφόρο 2 φορές την εβδομάδα, ενώ η κατάσταση σε θέματα προσωπικής φροντίδας, καθαριότητας και πρόληψης υγείας, χαρακτηριζόταν προβληματική έως δραματική.
Μάλιστα ειδική επιτροπή που συγκροτήθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση το 2015 και έκανε αυτοψία στο χώρο διαπίστωσε ότι "στον περιβάλλοντα χώρο υπήρχαν μεγάλες ποσότητες απορριμμάτων, αυξημένη βλάστηση και λιμνάζοντα νερά στην εσωτερική οδοποιία. Υπήρχαν φθορές στον ηλεκτροφωτισμό, δεν υπήρχε παροχή ηλεκτρικού ρεύματος". Η συγκεκριμένη επιτροπή είχε κρίνει ως ακατάλληλη για διαβίωση στη Μπιρμπίτα, και κατέληγε στο ότι έπρεπε να γίνουν μια σειρά από παρεμβάσεις προκειμένου να είναι και πάλι κατοικήσιμη.
ΜΗΝΥΣΕΙΣ 10 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΖΗΜΙΕΣ
Δέκα χρόνια μετά, ο Παναγιώτης Νίκας από τη θέση πλέον του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου κατέθεσε μήνυση κατά αγνώστων προκειμένου να αναζητηθούν και να αποδοθούν ευθύνες στους υπαίτιους της καταστροφής της Μπιρμπίτας, καθώς πλέον το μόνο που απέμεινε είναι οι τσιμεντένιες βάσεις των οικίσκων και οι σκελετοί των κεντρικών κτηρίων.
Μαίρη Περδικέα
