Είμαστε πλέον στην Άνοιξη, ο καιρός ζέστανε, η φύση είναι πολύχρωμη, η ημέρα μεγάλωσε και τα χαμόγελα των παιδιών είναι πιο έντονα και πιο αισιόδοξα. Υπάρχουν όμως και παιδιά που ο ερχομός της άνοιξης δεν τα κάνει και τόσο χαρούμενα. Η Άνοιξη τους προκαλεί ενοχλητικά συμπτώματα, όπως συνάχι, φτέρνισμα, δάκρυα, φαγούρα, κοκκίνισμα των ματιών κ.α, είναι οι λεγόμενες "αλλεργίες της άνοιξης".
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΙΟ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΕΣ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ
- Αλλεργική ρινίτιδα : Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μια αντίδραση υπερευαισθησίας του ρινικού βλεννογόνου. Όταν κάποια ξένη προς τον οργανισμό ουσία εισβάλλει στον οργανισμό, συνήθως μέσω της αεροφόρου οδού.
Η αλλεργική ρινίτιδα είναι ένα συχνό πρόβλημα στην παιδική και εφηβική ηλικία. Η συχνότητα της έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία 20 χρόνια και υπολογίζεται πως είναι 8,5% στις ηλικίες 6-7 ετών και 15% στις ηλικίες 13-14 ετών.
Στην εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα τα συμπτώματα είναι περισσότερο έντονα μια ορισμένη εποχή του έτους και, συνήθως, σχετίζονται με τη γύρη. Η βαρύτητα των συμπτωμάτων μπορεί να διαφέρει από έτος σε έτος, ανάλογα με τη συγκέντρωση των αλλεργιογόνων. Τα συμπτώματα είναι η αμφίπλευρη διαυγής ρινόρροια (η μύτη «τρέχει» υγρό σαν νερό), ο κνησμός και ο ερεθισμός της μύτης, τα συνεχόμενα και επαναλαμβανόμενα φταρνίσματα και το «μπούκωμα» της μύτης.
- Το αλλεργικό άσθμα : οφείλεται κυρίως στην επίδραση διαφόρων παραγόντων που προέρχονται από το περιβάλλον και λέγονται αλλεργιογόνα. Τα συμπτώματα που προκαλούν είναι βήχας, δύσπνοια, βάρος στο στήθος, συριγμό («σφύριγμα»). Η μορφή αυτή του άσθματος προσβάλει συνήθως την παιδική ηλικία.
- Αλλεργική επιπεφυκίτιδα : Είναι η αλλεργική αντίδραση του ματιού σε κάποιο παράγοντα του περιβάλλοντος. Συνήθως οφείλεται στις γύρεις. Τα συμπτώματα της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας είναι, ο κνησμό (φαγούρα) και η αίσθηση ότι υπάρχει ένα ξένο σώμα στο μάτι. Επίσης τα μάτια δακρύζουν συνεχώς. Το "ασπράδι" του ματιού είναι κόκκινο χωρίς πύο, και τα βλέφαρα φουσκώνουν.
- Δερματικές αλλεργίες : Οι δερματικές αλλεργίες κάνουν την εμφάνισή τους με φαγούρα, πρήξιμο, κοκκινίλες ή απολέπιση του δέρματος. Μπορεί να οφείλεται σε γύρη, σε τροφές ή σε άλλα αίτια και προσβάλλει συνήθως άτομα με γενετική προδιάθεση. Η κνίδωση, από την άλλη, είναι μια αλλεργία που κάνει θραύση την άνοιξη, αφού προκαλείται από το χνούδι τσουκνίδας, από το τσίμπημα σφήκας ή μέλισσας, από αλλεργιογόνα φαρμάκων, ακόμα και τροφών καθώς, και από τριχίδια της κάμπιας. Τα συμπτώματα (άσπρες πετάλες και κόκκινες πλάκες πάνω στο δέρμα) σε συνδυασμό με έντονη φαγούρα μπορεί να εκδηλωθούν σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος και να υποχωρήσουν μετά από μερικές ώρες.
ΠΟΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΩΝ ΑΛΛΕΡΓΙΩΝ
Η κύρια αιτία για την εμφάνισή τους είναι η γύρη των ανθισμένων δέντρων και αγριόχορτων, η οποία την άνοιξη κυκλοφορεί συνέχεια στον αέρα. Ανάμεσα στους παράγοντες (αλλεργιογόνα) που ευθύνονται περισσότερο για τα ενοχλητικά συμπτώματα που προκαλούν οι αλλεργίες αυτές είναι:
Η γύρη από τα αγριοσιτηρά (γρασίδια) και τα καλλιεργημένα δημητριακά, που ανθίζουν στα τέλη Μαρτίου μέχρι τέλη Μαΐου.
Η γύρη της ελιάς, που ανθίζει από τα τέλη Απριλίου και το Μάιο.
Η γύρη του φυτού ελξίνη ή Parietaria (γνωστό με τις ονομασίες αγριοβασιλικός, παρθενούλι, περδικάκι κ.ά.), που ανθίζει από το Μάρτιο έως και τα τέλη Μαίου.
Οι μύκητες, που πολλαπλασιάζονται λόγω της αυξημένης βλάστησης, υγρασίας και θερμοκρασίας.
Η εντυπωσιακή αύξηση των ακάρεων της οικιακής σκόνης, και πάλι λόγω της μεγάλης αύξησης της υγρασίας και της θερμοκρασίας.
ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΟΛΑΒΟΥΜΕ ΤΙΣ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ
Τα παιδιά που έχουν αλλεργικό πρόβλημα είναι απαραίτητο να παίρνουν ειδική φαρμακευτική αγωγή που θα τους έχει συστήσει ο γιατρός τους ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου. Η αγωγή είναι απαραίτητη για να αποφευχθεί επιδείνωση των συμπτωμάτων και πιθανών επιπλοκών. Πέρα από τη φαρμακευτική αγωγή, υπάρχουν κάποιοι απλοί τρόποι που ίσως μπορούν να βοηθήσουν να προφυλαχτούμε τα από τα αλλεργιογόνα μειώνοντας την επαφή.
- Αποφεύγουμε τις βόλτες στην εξοχή νωρίς το πρωί (7 έως 10) και νωρίς το απόγευμα (3 έως 5), μιας και εκείνες τις ώρες παρατηρείται η μεγαλύτερη παραγωγή γύρης.
- Δεν επιτρέπουμε στα παιδιά να περπατούν ξυπόλητα στην εξοχή.
- Χρησιμοποιούμε κλιματιστικά στο σπίτι και στο αυτοκίνητο με φίλτρα υψηλής απόδοσης.
- Δεν αερίζουμε έξω τα κλινοσκεπάσματα και δεν στεγνώνουμε τα ρούχα σε εξωτερικό χώρο κατά την εποχή της γυρεοφορίας.
- Μειώνουμε την υγρασία στο σπίτι, γιατί ευνοεί τους μύκητες που προκαλούν με τη σειρά τους αλλεργίες.
- Απαγορεύουμε το κάπνισμα σε οποιονδήποτε χώρο του σπιτιού.
ΣΥΧΝΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ
Θα γίνει αλλεργικό και το παιδί μου;
Εάν είστε μόνο εσείς αλλεργικός, το παιδί σας έχει 25% πιθανότητες να εκδηλώσει αλλεργία οποιουδήποτε τύπου, ενώ εάν είναι αλλεργικοί και οι δύο γονείς, οι πιθανότητες υπερβαίνουν το 60%.
Μπορεί να φταίει το στρες;
Πράγματι, το στρες ανήκει στους παράγοντες που μπορούν να επιταχύνουν την έναρξη της αλλεργίας και να επιδεινώσουν ή να παρατείνουν τα συμπτώματά της.
Γιατί αυξάνεται η ρινίτιδα;
Η αλλεργική ρινίτιδα, συνήθως σε συνδυασμό με την επιπεφυκίτιδα, εκδηλώνεται στο 25-28% του πληθυσμού, ποσοστό κατά περίπου 10% υψηλότερο σε σύγκριση με την προηγούμενη 20ετία. Οι παράγοντες που θεωρείται ότι συμβάλλουν σε αυτή την αύξηση είναι η μόλυνση του περιβάλλοντος, η αυξημένη υγρασία, καθώς και το γεγονός ότι ζούμε σε όλο και πιο «αποστειρωμένα» περιβάλλοντα.
Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις αλλεργίες με φυσικό τρόπο;
Ο μόνος φυσικός τρόπος αντιμετώπισης της αλλεργίας είναι η αποφυγή του αλλεργιογόνου. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αντιμετωπισθεί και με βαθμιαία έκθεση στην υπεύθυνη ουσία αλλά αυτό εμπεριέχει κινδύνους και πρέπει να αποφασίζεται από τον ιατρό.
Σε όλους τους ανθρώπους οι αλλεργίες έχουν τα ίδια συμπτώματα;
Για λόγους που δεν είναι γνωστοί όλα τα άτομα δεν έχουν πάντα τα ίδια συμπτώματα στα ίδια αλλεργιογόνα (χροιά, ένταση). Ακόμη και το ίδιο άτομο μπορεί να αντιδράσει διαφορετικά την επόμενη φορά που θα εκτεθεί στο ίδιο αλλεργιογόνο και είναι απρόβλεπτη η ένταση, ο τύπος και η διάρκεια της αντίδρασης.
Πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει μία αλλεργία; Πότε μεταφέρουμε κάποιον το νοσοκομείο; Μπορούμε να παρέχουμε εμείς τις πρώτες βοήθειες;
Η αλλεργία μπορεί να γίνει επικίνδυνη για τη ζωή στη περίπτωση λαρυγγικού οιδήματος (βραχνάδα, βήχας, δύσπνοια με δυσκολία στην εισπνοή που μπορεί να συνοδεύεται από εισπνευστικό σιγμό, κυάνωση, ασφυξία), κρίσης άσθματος (βήχας, δύσπνοια, σφύριγμα, έντονη εισολκή μεσοπλευρίων μυών, κυάνωση, ασφυξία) και συστηματικής αναφυλαξίας. Με την παρουσία των αναφερθέντων συμπτωμάτων και αν είναι δυνατόν στην έναρξή τους ο ασθενής πρέπει να μεταφερθεί στο νοσοκομείο ή τουλάχιστον να αναζητηθεί άμεση ιατρική βοήθεια . Εάν το πρόβλημα είναι γνωστό και ο ασθενής είναι εφοδιασμένος με τα φάρμακα άμεσης ανάγκης (βρογχοδιασταλτικά, αντιισταμινικά, αδρεναλίνη), χορηγούνται αμέσως τα φάρμακα πριν την αναχώρηση για το νοσοκομείο. Αυτό ισχύει κυρίως για το άτομο με γνωστή αναφυλακτική αντίδραση που είναι εφοδιασμένο με αυτοενιέμενη ένεση αδρεναλίνης (ANAPEN, EPIPEN, FASTJEKT) και έχει εκτεθεί στο υπεύθυνο αλλεργιογόνο.
O παιδίατρος Βαγγέλης Μιχαήλ στο ιατρείο του στην Πύλο.
Μιχαήλ Ευάγγελος - Παιδίατρος
