Ανοιχτή Ομιλία με θέμα: “Όταν ο τοίχος ανάμεσά μας υψώνεται, Δυσκολίες στην επικοινωνία με τους εφήβους”, διοργάνωσαν τα Εκπαιδευτήρια Μπουγά την Τετάρτη, 27 Νοεμβρίου 2024 στην Αίθουσα Πολλαπλών Εκδηλώσεων.
Η επικοινωνία μεταξύ γονέων και εφήβων αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την ανάπτυξη μιας υγιούς και υποστηρικτικής σχέσης. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς η εφηβεία είναι μια περίοδος έντονων συναισθηματικών και ψυχολογικών αλλαγών για τα παιδιά, που επηρεάζουν τη συμπεριφορά τους και τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν.
Στόχος της ομιλίας ήταν να αναδειχθούν οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γονείς στην επικοινωνία με τους εφήβους τους, προσφέροντας πρακτικές συμβουλές και προσεγγίσεις για την καλλιέργεια ουσιαστικής επικοινωνίας.
Ομιλήτρια ήταν η Καρόλα Αλέπη – Κλινική Ψυχολόγος, Παιδοψυχολόγος, Λογοθεραπεύτρια, Κέντρο Ανάπτυξης & Ψυχοθεραπείας, συνεργάτιδα των Εκπαιδευτηρίων Μπουγά, ενώ την εισαγωγική τοποθέτηση έκανε η Χριστίνα Δίμιζα – Φιλόλογος, Αφηγήτρια, Συντονίστρια Συμβούλων Σχολικής Ζωής των Εκπαιδευτηρίων Μπουγά.
Η συγκεκριμένη ομιλία εντάσσεται στον κύκλο διαλέξεων – συζητήσεων που διοργανώνουν τα Εκπαιδευτήρια Μπουγά, με στόχο τη στήριξη των γονέων και την ενίσχυση της επικοινωνίας στην οικογένεια.
Η επικοινωνία με τους εφήβους μπορεί να είναι δύσκολη για διάφορους λόγους, καθώς αυτή η ηλικιακή φάση χαρακτηρίζεται από αλλαγές στη συναισθηματική και ψυχολογική ανάπτυξη, αναζήτηση ταυτότητας και αμφισβήτηση των ορίων. Ορισμένοι παράγοντες που επηρεάζουν αυτή τη δυσκολία είναι:
Ανάπτυξη Ταυτότητας: Οι έφηβοι βρίσκονται σε μια φάση που προσπαθούν να καταλάβουν ποιοι είναι και τι θέλουν από τη ζωή τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αποστασιοποίηση και αντιστάσεις στην επικοινωνία με τους ενήλικες.
Αυξανόμενη Επιθυμία για Αυτονομία: Οι έφηβοι επιθυμούν να αποκτήσουν περισσότερη ανεξαρτησία και να πάρουν τις δικές τους αποφάσεις. Συχνά, αυτή η ανάγκη για ελευθερία εκδηλώνεται με αντιδραστική συμπεριφορά ή περιορισμένη διάθεση για συζητήσεις με γονείς ή άλλους ενήλικες.
Συναισθηματική Αστάθεια: Η εφηβική ηλικία συνοδεύεται από μεγάλες συναισθηματικές διακυμάνσεις, που μπορεί να κάνουν τη συνεννόηση πιο δύσκολη. Οι έφηβοι μπορεί να αντιδρούν έντονα σε καταστάσεις ή να μην είναι σε θέση να εκφράσουν τα συναισθήματά τους με τρόπο που να γίνεται κατανοητός.
Διαφορετικές Προτεραιότητες και Ενδιαφέροντα: Οι ενδιαφέροντα και οι προτεραιότητες των εφήβων συχνά διαφέρουν από εκείνα των ενήλικων, γεγονός που μπορεί να δυσκολεύει την επικοινωνία. Η τεχνολογία και τα κοινωνικά δίκτυα, για παράδειγμα, είναι συχνά πιο σημαντικά για τους εφήβους, ενώ οι ενήλικες μπορεί να μην τα κατανοούν πλήρως ή να μην τα εκτιμούν.
Ανάγκη για Συμβουλές και Καθοδήγηση: Παρά την επιθυμία για αυτονομία, οι έφηβοι συχνά χρειάζονται καθοδήγηση και συμβουλές, αλλά η αντιμετώπιση αυτής της ανάγκης μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς είναι πιθανό να απορρίψουν τις συμβουλές που τους δίνονται.
Τρόποι Βελτίωσης της Επικοινωνίας:
Ακούστε ενεργά: Δώστε προσοχή στις ανησυχίες τους και δείξτε ότι καταλαβαίνετε πώς νιώθουν.
Αποφύγετε την κριτική: Αντί να επισημαίνετε τα λάθη τους, προσπαθήστε να τους ενθαρρύνετε και να τους βοηθήσετε να βρουν λύσεις μόνοι τους.
Διατηρήστε την υπομονή: Οι έφηβοι μπορεί να μην είναι πάντα πρόθυμοι να μιλήσουν ή να ανοιχτούν, αλλά η επιμονή και η κατανόηση μπορούν να ενισχύσουν τη σχέση.
Σεβαστείτε την ανάγκη για ιδιωτικότητα: Μην πιέζετε συνεχώς για πληροφορίες που δεν θέλουν να μοιραστούν, αλλά δείξτε ενδιαφέρον και υποστήριξη.
Βρείτε κοινά σημεία επαφής: Αναζητήστε δραστηριότητες ή ενδιαφέροντα που μπορείτε να μοιραστείτε και να συζητήσετε, όπως η μουσική, η τεχνολογία ή τα χόμπι τους.
Η επικοινωνία με τους εφήβους είναι μια πρόκληση, αλλά με την κατάλληλη προσέγγιση μπορεί να βελτιωθεί και να ενισχυθεί η σχέση.
Μερικές βασικές συμβουλές για την ενίσχυση της επικοινωνίας με τους εφήβους:
1. Άκουσέ τους προσεκτικά
Οι έφηβοι συχνά αναζητούν την κατανόηση και την αποδοχή. Είναι σημαντικό οι γονείς να ακούνε χωρίς να κρίνουν ή να διακόπτουν. Ακόμα και αν η συζήτηση αφορά θέματα που φαίνονται λιγότερο σημαντικά για τους γονείς, για τον έφηβο είναι πολύτιμα.
2. Ανοιχτός διάλογος
Δημιουργήστε ένα περιβάλλον όπου ο έφηβος αισθάνεται άνετα να εκφράσει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις ανησυχίες του. Είναι σημαντικό να αποφεύγετε να τους λέτε τι πρέπει ή δεν πρέπει να κάνουν, και να ενθαρρύνετε την ανοιχτότητα.
3. Μην είστε επικριτικοί
Οι έφηβοι μπορεί να είναι ευαίσθητοι στην κριτική, οπότε είναι καλύτερο να αποφύγετε τον αρνητικό λόγο. Αντί να επικεντρώνεστε σε λάθη, προσπαθήστε να επικεντρωθείτε σε λύσεις και να δείξετε κατανόηση για τις δυσκολίες τους.
4. Σεβασμός στην ανεξαρτησία
Η εφηβεία είναι η περίοδος κατά την οποία οι νέοι προσπαθούν να αποκτήσουν περισσότερη ανεξαρτησία. Αν και είναι σημαντικό να θέτουν όρια, οι γονείς πρέπει να δείξουν εμπιστοσύνη και να ενθαρρύνουν την αυτονομία τους, δίνοντάς τους την ευκαιρία να αναλάβουν ευθύνες.
5. Χρήση θετικής ενίσχυσης
Αντί να επισημαίνετε συνεχώς τα αρνητικά, επικεντρωθείτε στις θετικές συμπεριφορές και ενισχύστε τις με έπαινο και επιβράβευση. Αυτό θα βοηθήσει τον έφηβο να αναγνωρίσει την αξία των θετικών ενεργειών του.
6. Αντιμετώπιση συγκρούσεων με ηρεμία
Στην εφηβεία, οι συγκρούσεις είναι αναπόφευκτες. Όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, οι γονείς πρέπει να παραμείνουν ήρεμοι και να προσπαθήσουν να κατανοήσουν την οπτική του εφήβου χωρίς να καταφεύγουν σε εκρήξεις θυμού ή τιμωρίες.
7. Αποφυγή υπερβολικού ελέγχου
Η υπερβολική εποπτεία και η προσπάθεια ελέγχου μπορεί να προκαλέσουν αντιδράσεις από την πλευρά του εφήβου. Αντί να ελέγχετε κάθε λεπτομέρεια της ζωής τους, επικεντρωθείτε στο να τους παρέχετε τα εργαλεία για να κάνουν υπεύθυνες επιλογές μόνοι τους.
8. Συζητήστε για τις αξίες και τα όρια
Είναι σημαντικό να συζητάτε για τις αξίες, τις προσδοκίες και τα όρια που θέτετε. Οι έφηβοι χρειάζονται καθοδήγηση για να κατανοήσουν τις συνέπειες των πράξεών τους και να αναπτύξουν αίσθημα ευθύνης.
Η επικοινωνία με τους εφήβους απαιτεί υπομονή, κατανόηση και σεβασμό. Μόνο έτσι θα μπορέσετε να δημιουργήσετε μια σχέση εμπιστοσύνης που θα βοηθήσει και τα δύο μέρη να αναπτυχθούν και να ευημερήσουν.