Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (97 σελίδες) είναι καταπέλτης για τις συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα στην Ελλάδα κυρίως για τα οδικά έργα που ανέλαβαν.
Ως παράδειγμα αναφέρεται η κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Ε-65, της Ολυμπίας Οδού και του αυτοκινητόδρομου Μορέα, που εκτιμά ότι υπήρξε επιπλέον επιβάρυνση της τάξεως των 1,2 δισ. ευρώ για τους φορολογούμενους, εξαιτίας των καθυστερήσεων, από 37 έως και 52 μήνες, αλλά και της επαναδιαπραγμάτευσης των συμβάσεων, που κρίθηκε αναγκαία όταν μειώθηκαν τα έσοδα από τα διόδια εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.
Ολα αυτά είχαν ως συνέπεια να αυξηθεί κατά 36% η συνολική δαπάνη ανά χιλιόμετρο για τις τρεις ΣΔΙΤ, ενώ δύο από τα έργα κάλυψαν μικρότερες αποστάσεις από ό,τι είχε αρχικά σχεδιαστεί. Παράλληλα, σχεδόν διπλασιάστηκε η χρηματοδότηση από τα ευρωπαϊκά ταμεία.
Η έκθεση αφορά σε έργα ΣΔΙΤ με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση στην ΕΕ την περίοδο 2000-2014 και έλαβε υπόψη της τα στοιχεία από 12 έργα σε 4 κράτη μέλη που αντιπροσωπεύουν ωστόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής συμμετοχής το 70% της συνολικής δαπάνης.
Η Ελλάδα είναι μακράν ο μεγαλύτερος αποδέκτης συνεισφορών της ΕΕ για έργα ΣΔΙΤ, έχοντας λάβει το 59 % του συνολικού ποσού για όλη την ΕΕ, ή 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ.
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ Ε-65: Ο ΔΡΟΜΟΣ ΜΕΙΩΘΗΚΕ ΣΤΟ ΜΙΣΟ, ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΑΥΞΗΘΗΚΕ ΚΑΤΑ 47%
Η έκταση των έργων για τον αυτοκινητόδρομο Ε-65 μειώθηκε κατά 55%, όμως το κόστος ανά χιλιόμετρο αυξήθηκε κατά 47%. Αυτό είχε ως συνέπεια οι φορολογούμενοι να επιβαρυνθούν με επιπλέον 413 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με τους αρχικούς υπολογισμούς, ενώ πλήρωσαν 20,2 εκατ. ευρώ ανά χιλιόμετρο οδοστρώματος.
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ: Ο ΔΡΟΜΟΣ ΜΕΙΩΘΗΚΕ ΣΤΟ ΜΙΣΟ, ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΑΥΞΗΘΗΚΕ ΚΑΤΑ 69%
Τα στοιχεία είναι ακόμη χειρότερα σε ό,τι αφορά την Ολυμπία Οδό. Η έκταση των έργων μειώθηκε κατά 45%, αλλά το κόστος ανά χιλιόμετρο αυξήθηκε κατά 69%. Αυτό μεταφράστηκε σε επιπρόσθετη επιβάρυνση της τάξεως των 678 εκατ. ευρώ.
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΜΟΡΕΑ: ΑΥΞΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΚΑΤΑ 16%
Σε ό,τι αφορά τον αυτοκινητόδρομο Μορέα, το κόστος ανά χιλιόμετρο ανέβηκε κατά 16%, κάτι που σήμαινε ότι οι φορολογούμενοι επιβαρύνθηκαν με επιπλέον 84 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, από την αρχή είχε υπερτιμηθεί ο όγκος οχημάτων που θα χρησιμοποιούσαν τους ελληνικούς αυτοκινητοδρόμους.
Συγκεκριμένα, για τον Ε-65 η εκτίμηση του 2013 ήταν ότι θα χρησιμοποιούσαν τον αυτοκινητόδρομο 1.792 αυτοκίνητα την ημέρα, δηλαδή 63% κάτω σε σύγκριση με τους αρχικούς υπολογισμούς, που ούτως ή άλλως «δεν επαρκούσαν» για να δικαιολογηθεί η κατασκευή ενός τέτοιου έργου.
Μάλιστα, επισημαίνουν ότι η μείωση του εύρους του έργου σημαίνει πως δεν θα υπάρξουν συνδετήριοι άξονες με άλλες εθνικές οδούς, κάτι που υποβαθμίζει περισσότερο τις προοπτικές κερδοφορίας.
«Οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα εμφανίζουν πολλαπλές αδυναμίες και αποφέρουν περιορισμένα οφέλη», επισημαίνουν οι Ευρωπαίοι ελεγκτές υπογραμμίζοντας ότι εφεξής «δεν μπορούν να θεωρούνται οικονομικά βιώσιμη επιλογή για την κατασκευή έργων δημόσιων υποδομών».
Για να καταλήξει σε αυτά τα συμπεράσματα το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο εξέτασε 12 ΣΔΙΤ που συγχρηματοδοτήθηκαν από την ΕΕ στην Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ιρλανδία και την Ισπανία, στους τομείς των οδικών μεταφορών και των επικοινωνιών, συνολικού κόστους 9,6 δισ. ευρώ.
«Οι πολλαπλές αδυναμίες και τα περιορισμένα οφέλη που χαρακτήριζαν τις ελεγχθείσες ΣΔΙΤ είχαν ως αποτέλεσμα να δαπανηθούν, κατά τρόπο μη αποδοτικό και αναποτελεσματικό, 1,5 δισ. ευρώ», επισημαίνεται στην έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις τέσσερις χώρες, ενώ υπογραμμίζεται ότι «η οικονομική αποδοτικότητα και η διαφάνεια υπονομεύθηκαν σε μεγάλο βαθμό ιδίως από την απουσία σαφούς πολιτικής και στρατηγικής, την ανεπαρκή ανάλυση, την εγγραφή έργων ΣΔΙΤ ως στοιχείων εκτός ισολογισμού και τις μη ισορροπημένες ρυθμίσεις επιμερισμού των κινδύνων».
Συνολικά, οι Ευρωπαίοι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι οι ΣΔΙΤ παρείχαν στις δημόσιες αρχές τη δυνατότητα να συνάπτουν συμβάσεις για υποδομές μεγάλης κλίμακας μέσω μιας ενιαίας διαδικασίας, αυξάνοντας όμως τον κίνδυνο ανεπαρκούς ανταγωνισμού και, κατά συνέπεια, αποδυναμώνοντας τη διαπραγματευτική θέση των αναθετουσών αρχών.
Σπίρτζης: Πλήρης δικαίωση μας
Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, αποτελεί πλήρη δικαίωση των όσων έχουμε πει για τις συμβάσεις της ΝΔ και τις αναθεωρήσεις, για τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων για το ότι παραλάβαμε σταματημένα έργα με όχι μόνο μεγάλα ποσά αλλά και με μεγάλες εκκρεμότητες, πάνω από 50%, στις απαλλοτριώσεις, στις αδειοδοτήσεις και στα αρχαιολογικά έργα,
δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης.
«Όπως έχουμε πει επανειλημμένα οι διεκδικήσεις των παραχωρησιούχων ήταν πάνω από 1,2 δισ. και με την διαπραγμάτευση που πέτυχε η ελληνική κυβέρνηση κερδήθηκαν 764 εκατ. και η ΝΔ είχε το θράσος να χαρακτηρίσει το υπόλοιπο πανωπροίκια.
Σήμερα επιβεβαιώνονται τα πανωπροίκια της ΝΔ και στις συμβάσεις των αυτοκινητοδρόμων.
Σημαντική επίσης αναφορά της Έκθεσης γίνεται για τη μεγάλη μείωση των φυσικών αντικειμένων που μας οδήγησε σε μεγάλες καθυστερήσεις και πολύχρονες διαπραγματεύσεις με τα όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Για τον άξονα Πάτρας- Πύργου και για τον Ε65 να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με την έκθεση η μείωση των φυσικών αντικειμένων στην Ολυμπία Οδό ήταν κατά 45% και στον Ε65 κατά 55% και το κόστος αυξήθηκε στον Ε65 κατά 47% και στην Ολυμπία Οδό κατά 69%
Η παραπάνω έκθεση και τα στοιχεία που παρουσιάζει δείχνουν το τι γινόνταν από τον παλαιοκομματισμό στα δημόσια έργα στην χώρα μας και στις αρχικές συμβάσεις και στις αναθεωρήσεις τους και αποτελούν την καλύτερη δικαίωση και για το πως ολοκληρώθηκαν τα έργα αλλά και για τις θεσμικές αλλαγές που έχουν γίνει» , δήλωσε ο κ. Σπίρτζης.
