Ο ρόλος του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΣΕΠ) και η ανάγκη αναβάθμισής του στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας, ήταν το θέμα της ερώτησης που κατέθεσαν 13 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, ανάμεσά τους και ο βουλευτής Μεσσηνίας Περικλής Μαντάς, προς την υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως.
Είναι γεγονός ότι η επιλογή επαγγελματικού προσανατολισμού, η οποία θα πρέπει να βασίζεται σε ορθά και σαφή κριτήρια, αποτελεί ένα μείζον ζήτημα που απασχολεί την εκπαιδευτική κοινότητα, τους μαθητές και τις οικογένειές τους. Εξαιτίας των ραγδαίων αλλαγών στην αγορά εργασίας και της ανάγκης για καλλιέργεια καινούργιων επαγγελματικών δεξιοτήτων, αλλά και λόγω της διαρκούς ανάπτυξης και εξέλιξης των νέων τεχνολογιών, σε πολλές περιπτώσεις η επιλογή της κατάλληλης επαγγελματικής πορείας γίνεται για τους νέους μια πολυπαραγοντική και δύσκολη εξίσωση, με αποτέλεσμα να μην αποφεύγονται οι λανθασμένες επαγγελματικές επιλογές.
Απάντηση σε αυτό το ζήτημα μπορεί να δώσει η αναβάθμιση του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού, έτσι ώστε στο πλαίσιο της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να υποστηρίζεται η πολύπλευρη προσέγγιση των επαγγελματικών προοπτικών, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη εξατομικευμένα κριτήρια για κάθε μαθητή. Προς την ίδια κατεύθυνση είναι επίσης σημαντική και η ενεργοποίηση των περιφερειακών Κέντρων Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού, προκειμένου να αξιοποιηθούν όλες οι σχετικές δυνατότητες που παρέχουν.
Αυτά ακριβώς τα σημεία αγγίζουν με την ερώτησή τους οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, στοχεύοντας στην ανάδειξη ενός μείζονος εκπαιδευτικού θέματος που μπορεί να δώσει λύσεις για χιλιάδες παιδιά στην χώρα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Αθήνα, 29/01/2020
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς: την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, κα Νίκη Κεραμέως
Θέμα: «Αναβάθμιση του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΣΕΠ)»
Αξιότιμη κα Υπουργέ,
Μία από τις σημαντικότερες παθογένειες του εκπαιδευτικού μας συστήματος συνιστά η απουσία παροχής οργανωμένου επαγγελματικού προσανατολισμού στα ελληνικά σχολεία. Η επιλογή επαγγέλματος στην εποχή μας είναι για τους περισσότερους νέους μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση για μια σειρά από λόγους, όπως το νεαρό της ηλικίας και η συνακόλουθη έλλειψη εμπειρίας, οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, η ανάδυση νέων επαγγελματικών κατευθύνσεων και οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες της αγοράς.
Από τα θεμελιώδη ερωτήματα, επομένως, που απασχολούν εύλογα τους έφηβους, αλλά και σε μεγάλο βαθμό και τους γονείς, είναι το θέμα της επιλογής επαγγέλματος. Τα ερωτήματα γύρω από την επιλογή επαγγέλματος είναι από τα σημαντικότερα που προκύπτουν στην περίοδο της εφηβείας, τόσο για τους ίδιους τους εφήβους όσο και για τους γονείς τους, ιδιαίτερα κατά το 15ο και 16ο έτος της ηλικίας.
Στη μετάβαση από την Τρίτη τάξη του Γυμνασίου προς την Πρώτη τάξη του Λυκείου, κάθε μαθήτρια και μαθητής καλείται να επιλέξει αν θα συνεχίσει στο Γενικό Λύκειο ή στο αναβαθμισμένο Επαγγελματικό Λύκειο. Από την άλλη, στη μετάβαση προς την Δευτέρα Λυκείου καλείται να επιλέξει προσανατολισμό των μελλοντικών του σπουδών για να προπαρασκευαστεί καταλλήλως.
Ο ρόλος του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΣΕΠ) καθίσταται σε αυτό το σημείο καθοριστικός. Μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά για τον έφηβο μαθητή, αφού μπορεί να βοηθήσει το άτομο να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του, ώστε να αξιοποιήσει το δυναμικό του, να αναζητήσει και να αξιοποιήσει πληροφορίες, προκειμένου να οργανώσει και να υλοποιήσει ρεαλιστικά σχέδια για να καταλήξει σε μια ορθή εκπαιδευτική ή επαγγελματική απόφαση ή επιλογή και να εξελιχθεί σε ένα ισορροπημένο, επιτυχημένο και ευτυχισμένο ενήλικο άτομο.
Ως εκ τούτου για την καλύτερη πραγματοποίηση της διαδικασίας του επαγγελματικού προσανατολισμού και την επίτευξη του σκοπού του στα πλαίσια του σχολείου χρειάζεται να αναβαθμισθεί το μάθημα του ΣΕΠ.
Το ιστορικό παρουσίας του ΣΕΠ στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα εμφανίζει φθίνουσα πορεία την τελευταία δεκαετία. Τα παλαιότερα Γραφεία Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΓΡΑΣΕΠ) περιορίστηκαν επί Υπουργίας της κα Διαμαντοπούλου, ενώ με τον περσινό νόμο 4547/2018 του κ. Γαβρόγλου καταργήθηκαν και η λειτουργία του ΣΕΠ εντάσσεται πλέον στα ΚΕΣΥ.
Η αγωγή σταδιοδρομίας, ωστόσο, υπολειτουργεί, καθώς εντοπίζεται υποστελέχωση, πρακτικά και λειτουργικά προβλήματα και αδυναμία διεκπεραίωσης του έργου των Συμβούλων Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
Ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός δυνητικά θα αναβαθμιστεί με την επιστροφή του στο πρόγραμμα σπουδών, με την ύπαρξη ειδικών πάνω στα θέματα που τον αφορούν (ειδικών εκπαιδευτικών, συμβούλων, ψυχολόγων κλπ), την οργάνωση επισκέψεων των μαθητών σε επαγγελματικούς χώρους και εκδηλώσεων με την παρουσία διακεκριμένων επαγγελματιών σε διάφορους τομείς, την εκπόνηση ομαδικών εργασιών για την παρουσίαση διαφόρων επαγγελμάτων.
Δεδομένων όλων των ανωτέρω, επιτρέψατέ μας να θέσουμε τις ακόλουθες ερωτήσεις:
Με ποιους τρόπους και μέσα προτίθεται η Κυβέρνηση να προχωρήσει στην αναβάθμιση του ρόλου του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση;
Έχει εξετάσει η κυβέρνηση την λυσιτελέστερη αξιοποίηση των περιφερειακών Κέντρων Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού και την αναβάθμιση του ρόλου τους;
