Μεγάλες ανατροπές στο εργασιακό τοπίο στην Ελλάδα φέρνει το νομοσχέδιο, οι βασικοί άξονες του οποίου παρουσιάστηκαν από τον υπουργό Εργασίας, Κωστή Χατζηδάκη.
Για το 8ωρο προβλέπεται ότι πλέον γίνεται ιδιαίτερα ευέλικτο. Το νομοσχέδιο προβλέπει οτι ο εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται έως 2 ώρες επιπλέον πέρα του 8ώρου, χρόνος που στη συνέχεια θα συμφηφίζεται με ρεπό, άδεια ή μειωμένο ωράριο. Η ρύθμιση θα μπορεί να εφαρμόζεται μετά από συμφωνία του εργοδότη με τις σωματειακές οργανώσεις ή με ατομική συμφωνία μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη. Ο εργαζόμενος θα έχει την δυνατότητα να αρνηθεί χωρίς κυρώσεις.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη, συνίσταται Επιθεώρηση Εργασίας ως ανεξάρτητη διοικητική αρχή. Με διοικητική ανεξαρτησία, διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Δεν υπόκειται σε έλεγχο. Ασκεί τις αρμοδιότητες του ΣΕΠΕ, το οποίο καταργείται. Θα λειτουργεί κατά τα πρότυπα της ΑΑΔΕ. Η επιλογή διοικητή θα γίνεται με ανοικτό διαγωνισμό. Πρόεδρος θα είναι ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ.
Το νομοσχέδιο προβλέπει συγκεκριμένα τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Με το σχέδιο νόμου που προωθείται, κυρώνεται η Οδηγία 2019/1158 που προβλέπει ευέλικτες μορφές απασχόλησης άρα και διευθέτηση, για γονείς και φροντιστές με ατομικές συμβάσεις εργασίας.
Επίσης, προβλέπεται ρύθμιση που ορίζει ότι αν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή συλλογική σύμβαση, δίνεται η δυνατότητα εφαρμογή μετά από αίτημα του εργαζόμενου για συμφιλίωση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.
Προβλέπει ρητά την κατοχύρωση του 8ωρου, 5ημερου και 40ωρου. Προβλέπεται η δυνατότητα 4ήμερης εργασίας χωρίς μείωση των αποδοχών στο πλαίσιο της διευθέτησης. Ορίζεται ως άκυρη η απόλυση εργαζόμενου που αρνήθηκε να συμφωνήσει διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Ορίζεται πλαίσιο αντικειμενικών και αυστηρών ελέγχων από την Επιθεώρηση Εργασίας με την ψηφιακή κάρτα εργασίας, για την αποφυγή εργοδοτικής αυθαιρεσίας και αθέμιτου ανταγωνισμού.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΦΕΡΝΕΙ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ
• Εισάγεται η διευθέτηση του χρόνου εργασίας μεταξύ εργαζόμενου- εργοδότη, με ατομική σύμβαση εργασίας. Προβλέπεται η δυνατότητα 4ημερης εργασίας στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας και είναι άκυρη η απόλυση εργαζόμενου που αρνείται την διευθέτηση αυτή. Παραμένει το 8ωρο, ενώ ξεκαθαρίζεται πως το διάλλειμμα θα είναι 15-30 λεπτά, 4 ώρες μετά την έναρξη του ωραρίου εργασίας.
• Η υπερωριακή απασχόληση εναρμονίζεται με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο και μπορεί να φτάσει μέχρι και τις 150 ώρες ετησίως, από 96 ώρες που είναι σήμερα στη βιομηχανία και 120 ώρες στους λοιπούς κλάδους. Το σύστημα αμοιβής των υπερωριών δεν αλλάζει, που σημαίνει ότι κάθε ώρα υπερωρίας πάνω από τις 9 που θεωρείται υπερεργασία πληρώνεται με ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%. Επιπλέον, με την αύξηση του πλαφόν περιορίζονται οι λεγόμενες κατ' εξαίρεση υπερωρίες που αμείβονται με ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 80%.
• Επιτρέπονται η κατ' εξαίρεση εργασία τις Κυριακές σε νέους κλάδους όπως οι αποθήκες, τα logistics, τα κέντρα δεδομένων, αλλά και η μηχανογράφηση, οι εξετάσεις έκδοσης διπλωμάτων κ.α. Αυξάνεται, δηλαδή, η λίστα των εξαιρέσεων που υπάρχει στο σχετικό βασιλικό διάταγμα του 1966. Το σύστημα αμοιβών δεν αλλάζει. Δηλαδή η εργασία την Κυριακή αμείβεται με προσαύξηση 75%, ενώ παρέχεται δικαίωμα να δοθεί αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης την αμέσως επόμενη εβδομάδα.
• Θεσπίζεται η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, που θα καταγράφει το πραγματικό ωράριο του εργαζόμενου και τις υπερωρίες του, απαλάσσοντας τις εταιρείες που την εφαρμόζουν από την ανάγκη υποβολής ΑΠΔ.
• Καταργείται το ΣΕΠΕ και ιδρύεται η Επιθεώρηση Εργασίας ως Ανεξάρτητη Αρχή, η οποία θα λειτουργεί στα πρότυπα της ΑΑΔΕ και της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Η επιλογή διοικητή θα γίνεται με ανοικτό διαγωνισμό. Πρόεδρος θα είναι ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ. Θα πραγματοποιεί ελέγχους σε όλο το 24ωρο. Θα έχει ελεύθερη πρόσβαση σε βιβλία και μητρώα. Ο ετήσιος στόχος ελέγχων θα τίθεται με απόφαση του υπουργού Εργασίας.
• Υιοθετείται αυστηρό πλαίσιο προστασίας και τιμωρίας περιστατικών βίας και παρενόχλησης στην εργασία (mobbing). Τα θιγόμενα πρόσωπα θα προστατεύονται από απόλυση, ενώ ο καταγγελόμενος θα πρέπει να αποδείξει ότι δεν διέπραξε την παράβαση.
• Θεσπίζεται για πρώτη φορά η άδεια πατρότητας (14 ημερών), η γονική άδεια 4 μηνών για κάθε μητέρα και πατέρα με επιδότηση του ΟΑΕΔ, ευέλικτο ωράριο με τηλεργασία για τους γονείς, επεκτείνεται η άδεια λοχείας, προβλέπεται άδεια για τις γυναίκες που υποβάλλονται σε υποβοηθούμενη εγκυμοσύνη, αλλά και για τους φροντιστές που έχουν υπό την προστασία τους κάποιο μέλος της οικογένειας τους με αναπηρίες.
• Θεσπίζεται το πλαίσιο της τηλεργασίας με συμφωνία εργαζόμενου - εργοδότη, με τον τελευταίο να αναλαμβάνει το κόστος του εξοπλισμού. Προβλέπεται δικαίωμα πρόσβασης της Επιθεώρησης Εργασίας στα δεδομένα της επικοινωνίας επιχείρησης-εργαζόμενου για την τήρηση του ωραρίου εργασίας.
• Καταργείται η διάκριση υπαλλήλου- εργατοτεχνίτη ως προς την αποζημίωση απόλυσης. Οι αποζημιώσεις των εργατοτεχνιτών που ήταν μόλις λίγα μεροκάματα εξισώνονται με τις αποζημιώσεις των υπαλλήλων που φτάνουν έως 12 μηνιάτικα.
• Aναφορικά με τις απολύσεις παραμένουν οι υφιστάμενες περιπτώσεις, ενώ διευρύνεται η λίστα των περιπτώσεων της άκυρης απόλυσης. Απαγορεύεται η απόλυση όταν γίνεται επειδή ο εργαζόμενος άσκησε οποιαδήποτε νόμιμο δικαίωμα του (μέχρι σήμερα η επαναπρόσληψη ήταν στην κρίση του δικαστηρίου).
• Στις άκυρες απολύσεις προστίθενται η άσκηση των δικαιωμάτων σε περίπτωση βίας και παρενόχλησης, του πατέρα νεογεννηθέντος τέκνου, εργαζόμενων που έλαβαν ή ζήτησαν άδεια, εργαζομένων που αρνήθηκαν να συμφωνήσουν διευθέτηση του χρόνου εργασίας, τηλεργαζομένων που άσκησαν το δικαίωμα αποσύνδεσης.
