Ερωτήσεις στο Δημοτικό Συμβούλιο της 28ης Σεπτεμβρίου 2020 του Χρήστου Αναστασόπουλου
Δημοτικού Συμβούλου της Παράταξης «Ανοιχτός Δήμος – Ενεργοί Πολίτες»
Κύριε Δήμαρχε,
Στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 6ης Ιουλίου 2020 εξέθεσα τον προβληματισμό της παράταξής μας σχετικά με τη διαμόρφωση της οικονομικής κατάστασης του Δήμου ως αποτέλεσμα των δραματικών επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης. Οι ιδιαίτερα αυξημένες δαπάνες για την κάλυψη των αναγκών πρόληψης έναντι της πανδημίας αφενός και τα σημαντικής κλίμακας διαφυγόντα έσοδα αφετέρου συνιστούν βασικές πτυχές της αρνητικής επίπτωσης στα οικονομικά των Ο.Τ.Α.
Προς επίρρωση της κρισιμότητας της κατάστασης υπενθυμίζω πως δημοσιεύματα στον τύπο έκαναν λόγο για σοβαρό κίνδυνο τοπικής χρεωκοπίας για πολλούς από τους 332 δήμους της χώρας. Ενώ, την ίδια περίοδο, σε συνεδρίαση του Δ.Σ. της Κ.Ε.Δ.Ε., ήταν διάχυτη η αγωνία μεταξύ των αιρετών της αυτοδιοίκησης για την οικονομική βιωσιμότητα των δήμων, για το φάσμα αδυναμίας σύνταξης ισοσκελισμένων προϋπολογισμών για το 2021 και για την μεγάλη οικονομική κρίση από τον Σεπτέμβριο, αν δεν λαμβάνονταν μέτρα για κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού, με την μέχρι τότε οικονομική στήριξη από την κυβέρνηση να χαρακτηρίζεται ανεπαρκής και με οριζόντιο χαρακτήρα.
Τότε, στα ερωτήματα που τέθηκαν, ο αρμόδιος αντιδήμαρχος, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες, αναγνώρισε το πρόβλημα αλλά ταυτόχρονα εμφανίστηκε καθησυχαστικός.
Στη συνέχεια, σε αντίθεση με τη δέσμευσή της για οικονομική ενίσχυση, η κυβέρνηση με σχετική νομοθετική ρύθμιση προέβλεψε μεν τη δυνατότητα επιχορήγησης των Ο.Τ.Α. από τον κρατικό προϋπολογισμό για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους, με σταδιακή όμως, από την 1η Ιανουαρίου 2022, παρακράτηση από την τακτική επιχορήγηση, δηλαδή, από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, ποσού ίσου με το 60% επί των εισπραχθέντων ποσών. Επί της ουσίας, πρόκειται για θεσμοθέτηση μηχανισμού εσωτερικού δανεισμού των Ο.Τ.Α. που σε συνδυασμό με την σε ισχύ παρακράτηση του 2% επί των Κ.Α.Π., υπέρ του λογαριασμού εξυγίανσης, καθιστά την κατάσταση εκρηκτική.
Έτσι, σχεδόν τρεις μήνες μετά, επανέρχομαι, επικαιροποιώντας τα ερωτήματά μου:
Πρώτον, ποια ήταν τελικά η οικονομική κατάσταση του Δήμου, όπως αυτή αποτυπώθηκε στα απολογιστικά στοιχεία του δευτέρου τριμήνου, που υποβάλατε στο Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α. και πώς αυτή εξελίσσεται λίγο πριν από τη λήξη του τρίτου τριμήνου;
Δεύτερον, υπάρχει δυσχέρεια ή αδυναμία σύνταξης ισοσκελισμένου προϋπολογισμού για το 2021 λόγω ελλειμματικού ταμείου;
Τρίτον, ο Δήμος μας έχει λάβει επιχορήγηση για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών του, μέσω του μηχανισμού εσωτερικού δανεισμού, και αν όχι, πόσο πιθανό το θεωρείτε να συμβεί το επόμενο διάστημα αν συνεχίσει να υφίσταται τέτοια δυνατότητα;
Στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 26ης Αυγούστου 2020 έθεσα το πρόβλημα που πηγάζει από την απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών (ΥΠ.ΕΣ.) και της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. (ΕΕΤΑΑ Α.Ε.), να περιορίσουν σημαντικά τους πόρους που αφορούν το πρόγραμμα «Εναρμόνιση Οικογενειακής και Επαγγελματικής Ζωής», για το σχολικό έτος 2020-2021. Συγκεκριμένα, οι πόροι περιορίστηκαν στα 97 εκατ. ευρώ έναντι των 279 της προηγούμενης αντίστοιχης περιόδου, με αποτέλεσμα την απόρριψη περίπου 65.000 αιτήσεων για παροχή δωρεάν κουπονιών συμμετοχής στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) και στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών Με Ειδικές Ανάγκες (ΚΔΑΠ-ΜΕΑ). Επισημαίνεται πως ο πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής της Κ.Ε.Δ.Ε. έχει ζητήσει την αύξηση των σχετικών πόρων τουλάχιστον κατά 50 εκατ. ευρώ.
Συνοπτικά, τα σχετικά ερωτήματα που έθεσα σε εκείνη τη συνεδρίαση αφορούσαν α) το πώς η υποχρηματοδότηση επηρεάζει τα ΚΔΑΠ του Δήμου μας και τον αριθμό δωρεάν φιλοξενουμένων παιδιών σε αυτά, β) το εάν απειλούνται ΚΔΑΠ με κλείσιμο ή υπολειτουργία και εργαζόμενοι με απόλυση, γ) το εάν το ζήτημα τέθηκε υπόψη του Υπουργού Εσωτερικών, κατά την επίσκεψή του στην Καλαμάτα και τέλος δ) το ποια μέτρα θα λαμβάνατε και σε ποιες παρεμβάσεις θα προβαίνατε, ώστε να αντιμετωπίσετε την κατάσταση.
Απευθυνόμενος σε συνάδελφό μου, που εξέφρασε αντίστοιχο προβληματισμό, απαντήσατε γενικόλογα πως πιέζετε για επιπλέον χρηματοδότηση. Σε εμένα δεν απευθυνθήκατε και στις ερωτήσεις που έθεσα δεν υπήρξε καμία συγκεκριμένη αναφορά. Σε οχλήσεις μου σχετικά με αυτό, με παραπέμψατε ενοχλημένος να τις επανυποβάλω σε επόμενη συνεδρίαση. Εν τω μεταξύ, μέσω του Τύπου, δηλώσατε ότι δεν πρόκειται να απολυθεί κανείς εργαζόμενος στα Κ.Δ.Α.Π. και πως, εάν δεν ανταποκριθεί το Υπουργείο Εσωτερικών, θα καλύψετε με πόρους του Δήμου τα χρήματα που απαιτούνται. Θεωρώντας τις δηλώσεις σας δεδομένες, εκτός και αν τις διαψεύσετε, και προς τη σωστή κατεύθυνση, θέτω την ακόλουθη ερώτηση:
Ποιες είναι οι εξελίξεις στο ζήτημα που έχει προκύψει με τα Κ.Δ.Α.Π., αυξήθηκε η χρηματοδότηση από το ΥΠ.ΕΣ. ή θα υλοποιήσετε τις δεσμεύσεις σας και ποιες είναι οι απαντήσεις στα θέματα που έθεσα σε προηγούμενη συνεδρίαση και επανέλαβα συνοπτικά σήμερα;
Τα δύο ζητήματα που έθεσα δεν είναι άσχετα μεταξύ τους. Η θεσμοθέτηση του μηχανισμού εσωτερικού δανεισμού, ως απάντηση στα χρηματοδοτικά κενά που δημιούργησε η πανδημία και όφειλε να καλύψει η κεντρική διοίκηση, και η δραματική υποχρηματοδότηση του προγράμματος «Εναρμόνιση Οικογενειακής και Επαγγελματικής Ζωής», αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα υπαναχώρησης της κυβέρνησης απέναντι σε υποχρεώσεις της, τις οποίες τεχνηέντως μεταθέτει στους Ο.Τ.Α. Η υπαναχώρηση αυτή αναγκάζει τις δημοτικές αρχές - για διάφορους λόγους ανάλογα με την περίπτωση, όπως η υπευθυνότητα, η κοινωνική ευαισθησία, η αποφυγή του πολιτικού κόστους και η αποφυγή έκθεσης της φίλα προσκείμενης πολιτικής ηγεσίας – να αναλαμβάνουν ένα οικονομικό βάρος που δεν αφορά τις συμβατικές υποχρεώσεις των Δήμων και που είναι δυσανάλογο της χρηματοδοτικής τους ικανότητας. Όπως είναι φυσικό, η ανάληψη του βάρους αυτού επιβαρύνει περαιτέρω την οικονομική κατάσταση των Δήμων, περιορίζει τη δυνατότητα εφαρμογής του προγραμματισμού των δημοτικών αρχών και την ανταπόκρισή τους στις συμβατικές τους υποχρεώσεις και γενικότερα περιορίζει τις εναλλακτικές επιλογές χρήσης των σε στενότητα διαθέσιμων πόρων.
Το ερώτημα που προκύπτει αβίαστα είναι:
Ως πότε κύριε Δήμαρχε θα αποδέχεστε αδιαμαρτύρητα την ανάληψη αντίστοιχων βαρών; Ανάληψη, που έχει σοβαρή επίπτωση στην οικονομική κατάσταση του Δήμου και που πιθανόν υποθηκεύει το μέλλον του, αν μια τέτοια πρακτική συνεχιστεί;
Επισημαίνω πως η κριτική γίνεται με εποικοδομητική διάθεση και δεν αφορά την ανάληψη των υποχρεώσεων, αλλά την αδιαμαρτύρητη, τη χωρίς διαφωνία ανάληψη.
Εκτιμώ, χωρίς να έχω το δικαίωμα να προδικάζω συμπεριφορές και στάσεις παρατάξεων και συναδέλφων, πως σύσσωμη η αντιπολίτευση θα ταχθεί στο πλευρό σας, αν αποφασίσετε να διατρανώσετε, ενώνοντας τη φωνή σας με άλλους αιρετούς της αυτοδιοίκησης, την αντίθεσή σας σε αυτή την κατάσταση που αντικειμενικά απειλεί την ίδια την υπόσταση των Ο.Τ.Α. και κατ΄ επέκταση την ευημερία των συνδημοτών μας.
