Αυξημένος κατά 7,51% ήταν ο τζίρος των σούπερ μάρκετ το 2017, σύμφωνα με την ειδική έκδοση Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ.
Συγκεκριμένα, το 2017, βάσει του δείγματος της έκδοσης, ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 8,37 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 585,25 εκατ. ευρώ ή κατά +7,51%, σε σχέση με τα 7,79 δισ. ευρώ του 2016, ενώ η κερδοφορία περιορίστηκε κατά -73,71%, από 267,17 εκατ. ευρώ το 2016 (ποσό ρεκόρ) σε 70,24 εκατ. ευρώ.
Σημειώνεται, ότι το άκρως αντιπροσωπευτικό δείγμα του φετινού Πανοράματος των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ περιλαμβάνει τους ισολογισμούς 36 αλυσίδων, σχεδόν το σύνολο των ισολογισμών των σημαντικών επιχειρήσεων του κλάδου, με την εξαίρεση της Lidl, η οποία από ιδρύσεώς της δεν λειτουργεί με καθεστώς ΑΕ και δεν δημοσιεύει οικονομικές καταστάσεις (οι πωλήσεις της για το 2017 εκτιμώνται περί τα 1,4-1,5 δισ. ευρώ).
Στην εξέλιξη και των δύο βασικών οικονομικών μεγεθών συνετέλεσε σημαντικά ο όμιλος Σκλαβενίτης, στη μεν αύξηση των πωλήσεων με τη σταδιακή επαναλειτουργία του πρώην δικτύου Μαρινόπουλος, στη δε μείωση της κερδοφορίας με την αρνητική επίδοση της Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης (από κέρδη 55,50 εκατ. ευρώ το 2016, το 2017 παρουσίασε ζημιές ύψους 109,80 εκατ. ευρώ).
Σε ό,τι αφορά την κερδοφορία, το μεγάλο ποσοστό μείωσης δεν είναι αντιπροσωπευτικό των επιδόσεων των επιμέρους επιχειρήσεων του κλάδου, καθότι, παρά το γεγονός ότι οι περισσότερες εταιρείες μείωσαν σε αξία τα κέρδη τους, στην πλειονότητά τους παρέμειναν κερδοφόρες, με υψηλά αποτελέσματα.
Συνολικά, στο δείγμα υπάρχουν εταιρείες που αυξάνουν τις πωλήσεις τους, αλλά χάνουν σε κερδοφορία και αντίστοιχα εταιρείες που σημειώνουν μείωση πωλήσεων, αλλά έχουν θετική μεταβολή κερδών.
Το νέο πεδίο που έχει διαμορφωθεί με τις αλλαγές των τελευταίων ετών δεν θυμίζει σε τίποτα την εποχή έως το 2015. Δύο μεγάλες και ιστορικές αλυσίδες, η «Μαρινόπουλος» και οι «Αφοί Βερόπουλοι», δεν υπάρχουν πλέον, η «Σκλαβενίτης» βγήκε εκτός των συνόρων της Αττικής, η «Μασούτης» κατέβηκε από το «κάστρο» της, τη Βόρεια Ελλάδα, και μεσαίες και μικρές αλυσίδες προσδοκούν αγοραστή μεταξύ των «μεγάλων» ή αναζητούν διέξοδο σε συνεργατικά – συνεταιριστικά σχήματα.
Το 2017, λοιπόν, ήταν η πρώτη χρονιά που η «Σκλαβενίτης», ως όμιλος, βρέθηκε στην πρώτη θέση από πλευράς πωλήσεων και κατ’ επέκταση και μεριδίου στον κλάδο των σούπερ μάρκετ, αφήνοντας στη δεύτερη θέση την «ΑΒ Βασιλόπουλος», η οποία τα τελευταία χρόνια κρατούσε τα σκήπτρα.
Ο τζίρος της «Σκλαβενίτης» σε ενοποιημένο επίπεδο ανήλθε σε 2,52 δισ. ευρώ το 2017 από 1,87 δισ. ευρώ το 2016, ξεπερνώντας για πρώτη φορά το «φράγμα» των 2 δισ. ευρώ.
Στην ανάλυση, όπου περιλαμβάνονται οι ενοποιημένοι ισολογισμοί (για τις επιχειρήσεις που δημοσιεύουν ισολογισμό σε επίπεδο ομίλου), ο όμιλος Σκλαβενίτης ανεβαίνει πλέον στην 1η θέση της κατάταξης.
Αντίστοιχα, στην ανάλυση των οικονομικών μεγεθών, βάσει των εταιρικών ισολογισμών, όπου η Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης εμφανίζεται με ξεχωριστό ισολογισμό από την Ι. & Σ. Σκλαβενίτης, η δεύτερη καταλαμβάνει τη 2η θέση, με πρώτη την ΑΒ Βασιλόπουλος. 
Ενισχυμένη ελαφρώς από πλευράς πωλήσεων εμφανίζεται η Μετρό ΑΕΒΕ με τον τζίρο της το 2017 να διαμορφώνεται σε 1,17 δισ. ευρώ από 1,10 δισ. ευρώ το 2016, ενώ κατέγραψε καθαρά κέρδη στη χρήση ύψους 10,38 εκατ. ευρώ έναντι 6,93 εκατ. ευρώ το 2016.
Συνολικά στους 10 μεγαλύτερους σε πωλήσεις ομίλους και εταιρείες καταγράφεται λίγο μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση κύκλου εργασιών, από ό,τι στην ανάλυση βάσει εταιρικών ισολογισμών, κατά +8,93%, στα 7,98 δισ. ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει το 39,34% των αγορών των νοικοκυριών σε είδη παντοπωλείου, με βάση την έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ για το 2017.
Κινήσεις εξαγοράς τοπικών αλυσίδων
Με οργανική ανάπτυξη και συνεχείς προσφορές επιχειρούν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ να κερδίσουν τον πόλεμο των μεριδίων, κινήσεις, όμως, οι οποίες μπορούν να μετατραπούν σε μπούμερανγκ σε μια αγορά περιορισμένων δυνατοτήτων ανάπτυξης, υπό τις παρούσες, τουλάχιστον, οικονομικές συνθήκες για τα νοικοκυριά στην Ελλάδα. Οι στόχοι σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη είναι η απόκτηση πανελλαδικού δικτύου, η ύπαρξη καταστημάτων στις τουριστικές περιοχές και η ενίσχυση της παρουσίας στις γειτονιές των αστικών κέντρων. Για τον λόγο αυτό το επόμενο διάστημα αναμένεται να εκδηλωθούν και άλλες κινήσεις εξαγοράς τοπικών αλυσίδων ή ανάπτυξης δικτύων πώλησης με τη μέθοδο της δικαιόχρησης (franchising). Οι διαδοχικές εξαγορές στις οποίες προχωρούσε η «Μαρινόπουλος», προκειμένου να αυξήσει τον τζίρο της μέσω απλώς περισσότερων καταστημάτων, αποτελεί το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα προς αποφυγήν.
Την ίδια ώρα συνεχίζεται ο ανηλεής «πόλεμος» προσφορών, «πόλεμος» που οδηγεί στα όριά τους προμηθευτές και λιανεμπόρους. Πλέον περίπου το 52% των προϊόντων που πωλούνται από τα σούπερ μάρκετ διατίθενται σε προσφορά, μειώνοντας σημαντικά τα περιθώρια κέρδους. Οι πιθανές λύσεις που «βλέπει» η αγορά προκειμένου να «απεξαρτηθεί» ο καταναλωτής από τις προσφορές είναι ο περιορισμός των συσκευασιών με ταυτόχρονη μείωση, βεβαίως, της τιμής ή η πτώση της βασικής τιμής στις υπάρχουσες συσκευασίες και σταδιακή πλέον περιστολή των προωθητικών ενεργειών μόνο στην περίπτωση τοποθέτησης στην αγορά καινούργιων προϊόντων. Σε μια αγορά, πάντως, όπου οι καταναλωτές εξακολουθούν να έχουν περιορισμένο εισόδημα, η μείωση των προσφορών δεν φαίνεται να είναι πολύ κοντά.
Στην Καλαμάτα και στη Μεσσήνη υπάρχουν τα 7 καταστήματα "Μουργή", μέλος του ομίλου ΕΛΟΜΑΣ (Ελληνικός Όμιλος Αλυσίδων Σούπερ Μάρκετ) που ελέγχει το 15% της αγοράς με 1,5 δις τζίρο με 32 αλυσίδες σούπερ μάρκετ, που μέσα στην επόμενη χρονιά θα αποκτήσουν άλλο ένα μεγάλο κατάστημα στην οδό Αθηνών, λίγα μέτρα από το Νέο Δημαρχείο.
Σήμερα διαθέτουν τα εξής καταστήματα:
- Ακρίτα 84 και Σοφοκλέους
- Βασ. Γεωργίου 10
- Μπενάκη 10, Ιστορικό Κέντρο
- Λακωνικής 63
- Φαρών και Κορώνης
- Σπάρτης 46
- Μεσσήνη: Κούτσικα 32
