Ζητά διαφοροποίηση των προστίμων στην υποδηλωμένη και αδήλωτη εργασία
Την ανάγκη εξορθολογισμού του πλαισίου προστίμων για την υποδηλωμένη εργασία και δίκαιου επανυπολογισμού των οφειλών προς τον e-ΕΦΚΑ για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αναδεικνύει με κοινοβουλευτική του παρέμβαση ο βουλευτής Μεσσηνίας της Νέας Δημοκρατίας Περικλής Μαντάς. Σε ερώτησή του προς την υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Νίκη Κεραμέως, ο κ. Μαντάς επισημαίνει ότι παρά τη σαφή πρόοδο που έχει συντελεστεί με την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας (ν.4808/2021), εξακολουθούν να παρατηρούνται στρεβλώσεις που ενδέχεται να λειτουργούν ως αντικίνητρα για την ουσιαστική συμμόρφωση των εργοδοτών.
Όπως τονίζει ο Μεσσήνιος βουλευτής, το ισχύον διοικητικό πρόστιμο για την υποδηλωμένη εργασία είναι ισόποσο με εκείνο της πλήρως αδήλωτης – ανέρχεται σε αμφότερες περιπτώσεις στα 10.500 ευρώ – γεγονός που δημιουργεί συνθήκες αθέμιτης εξομοίωσης διαφορετικής βαρύτητας παραβάσεων. Παράλληλα, στην περίπτωση της υποδηλωμένης εργασίας, δεν παρέχεται η δυνατότητα εκ των υστέρων συμμόρφωσης με αντίστοιχη μείωση προστίμου, όπως προβλέπεται για την περίπτωση της πλήρως αδήλωτης εργασίας, όπου ο εργοδότης μπορεί να πετύχει μείωση του προστίμου πραγματοποιώντας πρόσληψη του εργαζόμενου στο αμέσως επόμενο διάστημα. Ο κ. Μαντάς ζητά από την κυβέρνηση να εξετάσει τη δυνατότητα διαφοροποίησης των προστίμων, με βάση τη φύση και τη βαρύτητα της παράβασης, καθώς και την επέκταση του μηχανισμού συμμόρφωσης και στη μερικώς αδήλωτη εργασία.
«Να μη διογκώνονται πλασματικά οι ληξιπρόθεσμες οφειλές»
Ταυτόχρονα, ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και στο πρόβλημα των υπέρογκων οφειλών προς τον e-ΕΦΚΑ από ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι για μεγάλα χρονικά διαστήματα δεν διέθεταν ασφαλιστική ικανότητα και δεν είχαν τη δυνατότητα να κάνουν χρήση των υπηρεσιών υγείας. Ωστόσο, οι εισφορές τους εξακολουθούσαν να υπολογίζονται κανονικά, περιλαμβάνοντας και εκείνες για τον κλάδο υγείας. Ο βουλευτής ζητά να εξεταστεί η δυνατότητα επανυπολογισμού των συγκεκριμένων οφειλών, εξαιρώντας τα ποσά που αφορούν στην υγειονομική κάλυψη για τις περιόδους κατά τις οποίες ο ασφαλισμένος ήταν ουσιαστικά αποκλεισμένος από το σύστημα υγείας.
Τέλος, ο κ. Μαντάς υπογραμμίζει την ανάγκη η Πολιτεία να στέκεται με δικαιοσύνη απέναντι στους εργαζόμενους, τους εργοδότες αλλά και τους ελεύθερους επαγγελματίες, με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης και της συνέπειας στις εργασιακές και ασφαλιστικές σχέσεις.
Το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
Αθήνα, 22/07/2025
ΕΡΩΤΗΣΗ
| Προς: | Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Νίκη Κεραμέως |
Θέμα: «Αναθεώρηση προστίμων για υποδηλωμένη εργασία – Δίκαιος επανυπολογισμός οφειλών προς e-ΕΦΚΑ»
Αξιότιμη κυρία υπουργέ,
Η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, όπως θεσπίστηκε με τον ν.4808/2021, αποτέλεσε σημαντικό βήμα για την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων, την παρακολούθηση του χρόνου απασχόλησης των εργαζομένων, καθώς και για την αντιμετώπιση φαινομένων αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας. Μέσω της θέσπισής της τέθηκαν οι βασικές προϋποθέσεις για περισσότερη διαφάνεια στις εργασιακές σχέσεις και συνθήκες, με τα αποτελέσματα από την εφαρμογή της να είναι άμεσα και ορατά σε μια σειρά από κλάδους στους οποίους έχει υλοποιηθεί.
Παρά τις αναμφίβολα θετικές διαστάσεις του μέτρου, περιθώρια βελτίωσης του ισχύοντος πλαισίου συνεχίζουν να υφίστανται, με στόχο όχι μόνο τον καλύτερο έλεγχο της παραβατικότητας, αλλά κυρίως την αποφυγή τυχόν αντιφατικών ή ακόμα και στρεβλών κινήτρων σε βάρος της ουσιαστικής συμμόρφωσης από την πλευρά των εργοδοτών. Ειδικότερα, σύμφωνα με την ισχύουσα ρύθμιση, το διοικητικό πρόστιμο για την υποδηλωμένη εργασία — όπως για παράδειγμα είναι η μη δήλωση υπερωριακής απασχόλησης — είναι ίσο με αυτό της πλήρως αδήλωτης εργασίας, ανερχόμενο στο ποσό των 10.500 ευρώ.
Με τον τρόπο αυτό, δίνεται ουσιαστικά έμμεσο κίνητρο προς τους εργοδότες να επιλέξουν την πλήρη μη δήλωση εργαζομένων, καθώς το προβλεπόμενο πρόστιμο είναι ίδιο σε αμφότερες τις περιπτώσεις. Επιπλέον, στη μερικώς αδήλωτη εργασία, ο εργοδότης δεν έχει καν τη δυνατότητα να προχωρήσει εκ των υστέρων σε πρόσληψη με μείωση προστίμου, δυνατότητα που αντιθέτως παρέχεται στην πλήρως αδήλωτη εργασία.
Παράλληλα, σοβαρά ζητήματα ανακύπτουν και σε ό,τι αφορά τις οφειλές των ελευθέρων επαγγελματιών προς τον e-ΕΦΚΑ. Πολλοί επαγγελματίες που δεν είχαν ασφαλιστική ικανότητα για μεγάλα χρονικά διαστήματα δεν μπορούσαν να κάνουν χρήση των υπηρεσιών υγείας, ωστόσο η ασφαλιστική τους οφειλή συνεχίζει να περιλαμβάνει το σύνολο των εισφορών, περιλαμβανομένων και εκείνων για τον κλάδο υγείας.
Ουσιαστικά πρόκειται για πρακτική που προκαλεί υπέρμετρη επιβάρυνση και διογκώνει πλασματικά τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, καθώς υπολογίζονται εισφορές για υπηρεσίες που οι ασφαλισμένοι δεν θα μπορούσαν να λάβουν λόγω έλλειψης ασφαλιστικής ενημερότητας. Κατά συνέπεια είναι αναγκαίο να εξεταστεί η δυνατότητα επανυπολογισμού των οφειλών αυτών, ώστε να εξαιρεθούν οι εισφορές για υγειονομική κάλυψη για τα διαστήματα εκείνα που πρακτικά δεν μπορούσε να γίνει χρήση των υπηρεσιών υγείας.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάσθε:
- Προτίθεται το υπουργείο σας να επανεξετάσει το ύψος των προστίμων που επιβάλλονται σε περιπτώσεις υποδηλωμένης εργασίας, ώστε να διαφοροποιούνται από τα πρόστιμα της πλήρως αδήλωτης απασχόλησης;
- Σκοπεύει η κυβέρνηση να επεκτείνει τη δυνατότητα εκ των υστέρων συμμόρφωσης, που προβλέπεται για την πλήρως αδήλωτη εργασία, και σε περιπτώσεις υποδηλωμένης απασχόλησης με αντίστοιχη μείωση του προστίμου;
- Εξετάζεται από το υπουργείο σας η δυνατότητα επανυπολογισμού των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τον e-ΕΦΚΑ για τους ελεύθερους επαγγελματίες, με εξαίρεση των ποσών που αφορούν στον κλάδο υγείας για τα διαστήματα κατά τα οποία ο ασφαλισμένος δεν διέθετε ασφαλιστική ικανότητα, καθώς υπολογίζονται εισφορές για υπηρεσίες που ο ασφαλισμένος δεν μπορούσε να λάβει;
| Ο ερωτών βουλευτής | |
| Περικλής Π. Μαντάς
Βουλευτής Μεσσηνίας |
