Νέα ταυτότητα και αφήγημα για το καλαματιανό μαντήλι που επανασυστήνεται στις νεότερες γενιές και “στο βάθος” Μουσείο Καλαματιανού Μαντηλιού
Messinialive
“Καταγραφή, παρουσίαση και ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας και κληρονομιάς της πόλης, μέσα από την επαναφορά και προβολή του καλαματιανού μαντηλιού”
Στην ανάδειξη της παράδοσης του καλαματιανού μαντηλιού προχωρά ο Δήμος Καλαμάτας, μέσω του Τμήματος Τουρισμού, προκειμένου να προβάλλει την παράδοση και ιστορία του καλαματιανού μαντηλιού που είναι συνυφασμένο με την πόλη της Καλαμάτας, με τους χορούς, τα ήθη και τα έθιμα, και να το συνδέσει με το σήμερα, με τη σύγχρονη πόλη, με τη συνέχεια της παραγωγής του, με την ενεργή διασύνδεση με τον κόσμο της Καλαμάτας.
Η νέα στρατηγική τουριστικής προβολής ποντάρει στο μεταξωτό καλαματιανό μαντήλι της παράδοσης και έχει ως στόχο να το επαναλανσάρει στο σήμερα, επανασυστήνοντας στο εγχώριο και διεθνές κοινό το “καλαματιανό μαντήλι”. Το καλαματιανό μαντήλι που είναι συνδεδεμένο με χαρές και λύπες, με γλέντια και αποχωρισμούς, παραμένει ριζωμένο στην παράδοση της Καλαμάτας, και αν και με τα χρόνια υποτιμήθηκε, περιφρονήθηκε, περιορίστηκε και έμεινε ξεχασμένο στο παρελθόν, σήμερα γίνεται μια νέα προσπάθεια να αναδειχτεί και να επανασυστηθεί στο σύγχρονο κόσμο.
Η ιδέα του επαναλανσαρίσματος της σπουδαίας αυτής πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης ανήκει στον προϊστάμενο του Τμήματος Τουρισμού, αρχιτέκτονα, Νίκο Γιαννακόπουλο, και βρήκε ενθουσιώδη ανταπόκριση από την δημοτική αρχή και τον Δήμαρχο. Την Δευτέρα λοιπόν, 14 Ιουλίου, έρχεται στη Δημοτική Επιτροπή το πρώτο βήμα επαναπροώθησης και επαναπροβολής του καλαματιανού μαντηλιού μέσα από την έγκριση της “παροχής υπηρεσιών για τον σχεδιασμό της δημιουργία ενός νέου θεσμού τουριστικής προβολής του Δήμου Καλαμάτας με θεματικό αντικείμενο το καλαματιανό μαντήλι».
Πρόκειται για τα πρώτα στάδια επαναπροώθησης του καλαματιανού μαντηλιού που περιλαμβάνει δημιουργία νέας ταυτότητας με δημιουργία αφηγήματος του νέου θεσμού, δημιουργία οπτικής ταυτότητας, πρώτη εκδήλωση παρουσίασης. Επίσης, στα σκαριά είναι η σύνταξη φακέλου προκειμένου να υποβληθεί προς ένταξη στον Εθνικό κατάλογο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, ώστε μαζί με τον καλαματιανό χορό-που από το 2024 έχει ενταχθεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής κληρονομιάς-το ίδιο να επιδιωχθεί και για το καλαματιανό μαντήλι, με το οποίο είναι συνυφασμένος ο χορός και η πόλη. Στα μακροπρόθεσμα σχέδια είναι και η δημιουργία ενός Μουσείου-Συλλογής για το Καλαματιανό Μαντήλι, με τη συγκέντρωση και ανάδειξη καλαματιανών μαντηλιών που φυλάσσονται σε σεντούκια, ως κειμήλια λαϊκής παραδοσιακής τέχνης μιας άλλης εποχής, αλλά να φωτιστεί και η σύγχρονη παρουσία του καλαματιανού μαντηλιού μέσα από τη σύγχρονη και αδιάλειπτη παραγωγή του, μέσα από το λανσάρισμα του σύγχρονου μεταξωτού καλαματιανού μαντηλιού είτε ως δώρο, είτε ως αξεσουάρ να φορεθεί και πάλι .
Αναλυτικά η εισήγηση του Τμήματος Τουρισμού, που έρχεται μέσω του Αντιδημάρχου Τουρισμού Γιώργου Λαζαρίδη, στην Δημοτική Επιτροπή της Δευτέρας:
Το παρόν έργο αφορά τον σχεδιασμό δημιουργίας ενός νέου θεσμού για την Καλαμάτα.
Αφορμή για την δημιουργία του θεσμού είναι το φημισμένο καλαματιανό μαντήλι, ενώ στόχος είναι η καταγραφή, παρουσίαση και ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας και κληρονομιάς της πόλης, μέσα από ποικιλία δράσεων ιστορικού, πολιτιστικού και καλλιτεχνικού περιεχομένου. Παράλληλα, ο θεσμός θα λειτουργήσει ως κορωνίδα των δράσεων έρευνας και καταγραφής (τεκμήρια, αφηγήσεις, ψηφιοποίηση, αποθετήριο, σύγχρονες πολιτιστικές δράσεις), καθώς και συμμετοχής του τοπικού πληθυσμού στην συγκέντρωση και αξιοποίηση των στοιχείων.Η Καλαμάτα είναι τόπος υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου, σημαντικής πολιτιστικής κληρονομιάς, ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, εμβληματικού αγροδιατροφικού τομέα, ανεπτυγμένου τουριστικού τομέα, διαχρονικά παραδειγματικής εξωστρέφειας και -κυρίως- ανεμπόδιστης προοπτικής. Ο Δήμος Καλαμάτας, αναγνωρίζοντας ότι ο τόπος αξίζει να έχει έναν δυνατό θεσμό (πέραν του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας), προτίθεται να:
• σχεδιάσει έναν θεσμό υψηλού επιπέδου, δυνατό και προσωποποιημένο, ο οποίος θα εμπνέεται από την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου και θα την παρουσιάζει με ελκυστικό τρόπο, σύγχρονη δημιουργική ματιά και εορταστική διάθεση,
• συστρατεύσει φορείς και πρόσωπα για τον «εκ των κάτω» σχεδιασμό και την συνδρομή στην συλλογή στοιχείων, βιωμάτων, μαρτυριών και τεκμηρίων.
Το έργο θα περιλαμβάνει τις ακόλουθες υπηρεσίες:
1. Σχεδιασμός και αφήγημα του νέου θεσμού.
2. Οπτική ταυτότητα νέου θεσμού.
3. Πρόγραμμα πρώτης διοργάνωσης (ενδεικτικό).
4. Προϋπολογισμός εκδηλώσεων πρώτης διοργάνωσης.
5. Δράσεις ανακοίνωσης και παρουσίασης (σχεδιασμός και υλοποίηση)
6. Δημιουργία αιτήματος προς Υπουργείο Πολιτισμού (Δήλωση πρόθεσης υποβολής δελτίου στοιχείου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς)
Κατόπιν αυτών:
Εισηγούμεθα όπως αποφασίσετε για την εξειδίκευση της εγγεγραμμένης πίστωσης στον Κ.Α. 00.6431 με τίτλο «Έξοδα ενημέρωσης και προβολής δραστηριοτήτων του Δήμου», του προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2025, για την κάλυψη της δαπάνης που θα προκύψει και
συγκεκριμένα:
