Πανηγυρικός της 23Ης Μαρτίου από τον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας Περικλή Ξηρογιάννη
Εξοχότατε Κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας
Κυρίες και κύριοι
Λένε ότι οι επέτειοι ορίζονται για να καλλιεργούν τα ιδανικά ενός λαού, διατηρώντας την ιστορική του μνήμη.
Νομίζω όμως ότι οι επέτειοι δημιουργούνται από μια εσωτερική ανάγκη, την οποία μας δημιουργεί ο ίδιος ο τόπος, που μας μιλά χωρίς ήχους, με την ιστορική μνήμη που φέρει, τη μνήμη του αγώνα και της θυσίας για χάρη της ελευθερίας.
Ο Σολωμός, στους ελεύθερους πολιορκημένους μιλάει για τον ανάκουστο κελαιδισμό.
Ίσως είναι η αίσθηση του χρέους, γιατί γνωρίζουμε ότι τα αγαθά που απολαμβάνουμε, της ανεξαρτησίας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης τα οφείλουμε σε αυτούς, που σε κάποια στιγμή αποφάσισαν ότι οι ιδέες και τα ιδανικά ξεπερνούσαν τον φόβο για την προσωπική τους τύχη και την τύχη των ανθρώπων τους.
Και γιατί γνωρίζουμε ότι τα αγαθά που παραλάβαμε, έχουμε την ιερή υποχρέωση να τα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές, οι οποίες δεν αποτελούν θολές εικόνες του μέλλοντος αλλά ζουν μέσα μας ήδη, και από εμάς θα γεννηθούν και θα διαμορφωθούν ως προς τις αξίες και τα ιδανικά τους.
Με αυτές τις αξίες, πορεύεται ανέκαθεν η Ελλάδα εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Και με αυτές τις αξίες έχει διαμορφώσει τον πολιτισμό της Ευρώπης.
Ο Ευρωπαικός Διαφωτισμός οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους λόγιους που με την πτώση της Κωνσταντινούπολης, κατέφυγαν στη Δύση, στην εποχή του σκοταδισμού του μεσαίωνα, και μεταλαμπάδευσαν τις χιλιόχρονες ελληνικές αξίες.
Στην Ελλάδα η ελληνικότητά μας διαφυλάχθηκε με την καθοριστική συμβολή της Εκκλησίας.
Και όπως τα συγκοινωνούντα δοχεία μεταφέρουν την ύλη τους το ένα στο άλλο, ήρθε η σειρά του Ευρωπαικού Διαφωτισμού να επιστρέψει τα φώτα που πήρε και να συμβάλει στη δημιουργία του Ελληνικού Διαφωτισμού, που καθοδήγησε ιδεολογικά τον αγώνα, και στη Φιλική Εταιρία που οργάνωσε τον αγώνα, και της οποίας μέλη ήταν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο κληρικός Γρηγόριος Δικαίος ή Παπαφλέσσας, ο Υψηλάντης και άλλοι.
Για 400 χρόνια, ο τύραννος αποφάσιζε για τη ζωή των οικογενειών τους, και την καθημερινότητά τους, με βία και αδικία,
Οπως έλεγε ο Κολοκοτρώνης σε κάθε διάσελο ήταν θαμμένος και ένας της οικογένειάς του,
Ωστε δεν έμενε άλλο σε αυτούς παρά η αναγκαιότητα να πάρουν τα όπλα, παλεύοντας για την ελεύθερη ζωή ακόμα και αν την έδιναν ως τίμημα, έχοντας αποφασίσει να ελευθερωθούν ή να χαθούν ως ελεύθεροι άνθρωποι
Είχαν ανάγκη Ανεξαρτησίας, Δημοκρατίας και Δικαιοσύνης, όπως όλα αυτά συμπυκνώνονται στην έννοια της Ελευθερίας.
Η κοινή εθνική και ιστορική καταγωγή την οποία χαρακτήριζαν με τη λέξη Γένος, δηλαδή κοινή γενιά, κοινός γεννήτορας, η κοινή θρησκεία και η γλώσσα ήταν τα σημεία αναφοράς των σκλαβωμένων Ελλήνων, ώστε να διατηρούν την ενότητά τους, και ο κάθε ένας να ξέρει τι τον συνδέει με τον άλλον και για ποιο λόγο πρέπει να πολεμήσει μαζί του δίπλα-δίπλα.
400 χρόνια σκλαβιάς δεν ήταν αρκετά να διαγράψουν από την ψυχή των Ελλήνων την ανάγκη για ανεξαρτησία και ελευθερία και την ιστορική τους μνήμη.
Μνήμη ότι κατάγονται από ελεύθερους προγόνους, και τις γυναίκες της Σπάρτης που έδιναν την ασπίδα στο γιό ή το σύζυγο και του έλεγαν ΤΑΝ ή ΕΠΙ ΤΑΣ.
Ή θα την φέρεις πίσω και άρα θα είσαι νικητής και ελεύθερος ή θα σε φέρουν πάνω σε αυτήν.
Ελευθερία ή θάνατος λοιπόν
Ακριβώς όπως ήταν το σύνθημα του αγώνα.
Ακριβώς όπως ήταν το σύνθημα πάνω στη σημαία την οποία ύψωσαν οι μανιάτες από τις 17 Μάρτη και έφεραν στην Καλαμάτα.
ΤΑΝ ή ΕΠΙ ΤΑΣ
Οι τουρκοκρατούμενοι επί 400 χρόνια Ελληνες γνώριζαν τι σήμαινε η φράση ταν ή επί τας.
Γιατί είχαν ιστορική μνήμη.
Γιατί ο τόπος μας ψιθυρίζει ανεξαρτησία και ελευθερία εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Ανεξαρτησία και Ελευθερία γιατί «ΟΠΟΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΣΥΛΛΟΓΑΤΑΙ ΣΥΛΛΟΓΑΤΑΙ ΚΑΛΑ» όπως έλεγε ο Ρήγας.
Βρισκόμαστε ακριβώς στον τόπο της πρώτης οργανωμένης και επιτυχημένης πολεμικής πράξης των ελλήνων, της αρχής ενός αγώνα απελευθερωτικού, που δημιούργησε τη σύγχρονη Ελλάδα.
Στον τόπο που σαν σήμερα, στις 23 Μάρτη 1821 ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, και ακόμα ο Αναγνωσταράς, ο Γρηγόριος Δικαίος ή Παπαφλέσσας, ο Νικηταράς, και φυσικά ο αρχιστράτηγος του αγώνα, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, εισήλθαν στην πόλη με χιλιάδες ενόπλους, έχοντας αποκλείσει όλους τους δρόμους διαφυγής.
Ο Τούρκος βοεβόδας, κατάλαβε το μάταιο της αντίστασης και παρέδωσε την ίδια ημέρα με πρωτόκολλο την πόλη και τον τουρκικό οπλισμό.
Το μεσημέρι εμπρός από τη βυζαντινή εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, μέσα σε μια πανηγυρική ατμόσφαιρα, ιερείς και ιερομόναχοι ευλόγησαν τις ελληνικές σημαίες και όρκισαν τους αγωνιστές.
Από αυτό το σημείο η επανάσταση άρχισε να διασπείρεται στην Ανατολική Μάνη, στη Μεθώνη στην Κορώνη, και στη συνέχεια προς το εσωτερικό της Πελοποννήσου προς την Τρίπολη.
Αυτή ήταν η αρχή του Αγώνα για την Ανεξαρτησία και την Ελευθερία.
Και η απόλυτη επιτυχία όρθωσε το ανάστημα των ελλήνων και εξύψωσε το ηθικό τους.
Η 23η Μαρτίου 1821 είναι μοναδική μέρα για τη σύγχρονη ελληνική ιστορία.
μνημείο στρατιωτικής ευφυίας, αφού η πόλη καταλήφθηκε αναίμακτα σε λίγες ώρες, χάρη στην οργάνωση και τη μεθοδικότητα.
μνημείο ομόνοιας των Ελλήνων, και
μνημείο ισότητας, γιατί κανείς δεν έβλεπε τον άλλο πάνω από αυτόν και οι αποφάσεις λαμβάνονταν μετά από σύσκεψη των οπλαρχηγών.
Αποτελεί την πρώτη οργάνωση πολιτικής και στρατιωτικής διοίκησης, αφού αμέσως μετά ακολούθησε σύσκεψη των οπλαρχηγών και αποφασίσθηκε η ίδρυση της επιτροπής, η οποία ονομάσθηκε «Μεσσηνιακή εν Καλαμάτα Γερουσία» και ανέλαβε τον συντονισμό του Αγώνα.
ΓΕΡΟΥΣΙΑ ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΣΠΑΡΤΗ
ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ ΤΟ ΙΔΙΟ: ΤΑΝ ή ΕΠΙ ΤΑΣ
Αμέσως με τη συγκρότησή της εξέδωσε την "Προειδοποίησιν εις τας ευρωπαϊκάς αυλάς..." η οποία ήταν ιστορικά το πρώτο πολιτικό αλλά και διπλωματικό έγγραφο των επαναστατημένων Ελλήνων και καθιστούσε γνωστή την έναρξη του αγώνα για την ανεξαρτησία, και την ύπαρξη ενός λαού με εθνική συνείδηση, των Ελλήνων και την απόφασή τους να αποτινάξουν «τον ανυπόφορο ζυγό της Οθωμανικής τυραννίας», ζητώντας βοήθεια με την υπενθύμιση ότι από την Ελλάδα φωτίστηκε η Ευρώπη
Σήμερα βρισκόμαστε εδώ, όχι λόγω ανάγκης υπόμνησης, αλλά λόγω μνήμης, της ιστορικής αυτής μνήμης που είναι στοιχείο στα κύτταρα μας, για όσα γνωρίζουμε και θυμόμαστε χωρίς να τα έχουμε ζήσει.
Γιατί όπως λέει ο Καζαντζάκης «..Το Ελληνικό Γένος, αν σώθηκε ως τα σήµερα, αν επέζησε ύστερα από τόσους εχτρούς, ύστερα από τόσους αιώνες, …. σκλαβιά και πείνα, το χρωστάει όχι στη λογική αλλά στην ακοίµητη σπίθα που καίει µέσα στα σωθικά της Ελλάδας, που αψηφάει τις φρόνιµες συµβουλές της λογικής και όταν φτάσει το γένος στα χείλια του γκρεµού βάζει φωτιά σε ολόκληρη την ψυχή και φέρνει το θάµα. Στα θάµατα χρωστάει η Ελλάδα τη ζωή της…..
Και έμοιαζε θαύμα να επιτύχει την ελευθερία της η μικρή Ελλάδα απέναντι στην τουρκική αυτοκρατορία και αυτό έκανε τους επαναστατημένους Ελληνες ήρωες, γιατί ήταν πιο πιθανό να πεθάνουν για την ελευθερία παρά να ζήσουν να τη δουν.
Για την ελευθερία που υμνεί ο Σολωμός και οι στίχοι του αποτελούν τον εθνικό μας ύμνο.
Την ελευθερία για την οποία γράφει ο Σικελιανός στην ωδή στο Μακρυγιάννη ότι
Τὴ λευτεριά μας τούτη δὲν τὴν ἥβραμε στὸ δρόμο, καὶ δὲ θὰ μποῦμε εὔκολα στοῦ αὐγοῦ τὸ τσόφλι, γιατὶ ……….. ἐγίναμε πουλιὰ καὶ τώρα πιὰ στὸ τσόφλι δὲ χωροῦμε».
Για να Συλλογιόμαστε ελεύθερα ώστε να Συλλογιόμαστε καλά.
Για να θυμόμαστε ότι η ιστορία αλλάζει όταν ο κάθε ένας υπερβεί το εγώ του για χάρη του κοινού καλού
Για να γνωρίζουμε πώς δημιουργήθηκε η σύγχρονη Ελλάδα.
Εξοχότατε
Κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας,
αυτής της Ελλάδας έχετε την τιμή να Προεδρεύετε
και η πόλη της Καλαμάτας έχει την τιμή να είστε κοντά της στο ίδιο ακριβώς σημείο που οι ήρωες, τους οποίους τιμάμε, καθόρισαν τη σύγχρονη ιστορία μας.
Σας ευχαριστώ.
και χρόνια πολλά σε όλους.
Περικλής Ξηρογιάννης
Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας
